Ζωολογία Ι

Θαλάσσια ανεμώνη.

Σκληρακτίνια

Κολυμβητική κίνηση μέδουσας Aurelia aurita.

Κυβομέδουσα

Στροβίλωση Aurelia

Αυγά κοραλλιών.

Κόκκινο κοράλι

Κτενοφόρα

Τρεφόμενη Hydra

Αναπαραγωγή της Ύδρας με εκβλάστηση

Εκτίναξη Νηματοκύστεων

Physalia Σιφωνοφόρο Υδρόζωο

Θαλάσσιες ανεμώνες που τρέφονται.

Αναπαραγωγή στην Ύδρα.

Κίνηση Θαλάσσιας Ανεμώνας.

Χταπόδι που μαθαίνει να διακρίνει σύμβολα.

'Ερπον Γαστερόποδο

Πλοήγηση στον Ναυτίλο

Μύδι: μεταφορά σωματιδιων

Ναυτίλος

Παραλλαγή χταποδιού.

Άγγελοι της Θάλασσας

Έρπον Κρινοειδές

Δομή σώματος στον Αστερία

Θαλάσσιο Ολοθούριο.

Ανάπτυξη Αστερία

Xenoturbella bocki

Γαστριδίωση Αχινού.

Γονιμοποίηση αυγών του "Δολαρίου της άμμου"

Εξαγωγή αυγών αχινού.

Γονιμοποίηση αχινού.

Γονιμοποίηση αχινού και κύμα ασβεστίου.

Θαλάσσιοι αχινοί και γονιμοποίηση.

Εμβρυϊκή ανάπτυξη ψαριού.

Γαστριδίωση

Γονιμοποίηση αχινού

Γονιμοποίηση αχινού

Γαστριδίωση στο βάτραχο.

Zebrafish γαστριδίωση.

Μαλάρια

Η Μαλάρια κατά τον 21ο αιώνα

Μαλάρια

Σπόγγοι - Διήθηση νερού

Αναπαραγωγή σπόγγου.

Διήθηση στους Σπόγγους

Σαρκοφάγο Γαστερόποδο Conus

Aplysia depilans

Γονιμοποίηση θαλάσσιου αχινού.

Φύλο Κνιδόζωα. Μορφές Κνιδοζώων. Κνιδοκύτταρα. Τοίχωμα Σώματος. Μυοεπιθηλιακά και νευριά κύτταρα Κνιδοζώων. Είδη νηματοκύστεων. Υδρόζωα. Μονήρες Υδρόζωο. Αποικιακό Υδρόζωο. Δομή αποικιακού Υδρόζωου. Δομή Υδρομέδουσας. Πρόσληψη τροφής. Αναπαραγωγή Ύδρας. Χαρακτηριστικά Υδροζώων.

Σκυφόζωα. Δομή Σκυφομέδουσας. Αναπαραγωγικός Κύκλος. Χαρακτηριστικά Σκυφοζώων. Κυβόζωα. Δομή Κυβομέδουσας. Χαρακτηριστικά Κυβοζώων. Σταυρόζωα. Ανθόζωα: Υφομοταξία Ζωανθάρια ή Εξακοράλλια, Υφομοταξία Οκτωκοράλλια ή Αλκυονάρια. Εσωτερική Δομή Θαλάσσιας Ανεμώνας. Δομή Σκληρακτίνιου Ζωανθάριου. Δομή Οκτωκοραλλίου.

Φύλο Κτενοφόρα: Μορφές. Δομή. Χαρακτηριστικά. Ομοιότητες Κνιδοζώων - Κτενοφόρων. Διαφορές Κνιδοζώων - Κτενοφόρων.

Λοφοτροχόζωα vs Eκδυσόζωα. Φύλο Μεσόζωα. Φύλο Ακοιλόμορφα. Φύλο Νημερτίνοι. Φύλο Πλατυέλμινθες.

Φύλο Πλατυέλμινθες: Βασικά χαρακτηριστικά. Ομοταξία Στροβιλιστικοί. Ομοταξία Τρηματώδεις - Είδη και ανθρωπονόσοι. Ομοταξία Κεστώδεις - Είδη και ανθρωπονόσοι.

Βασικές έννοιες. Παρουσίαση Φύλων: Φύλο Γναθοστομουλίδια. Φύλο Μικρογναθόζωα. Φύλο Τροχοφόρα. Φύλο Ακανθοκέφαλα. Φύλο Κυκλιοφόρα. Φύλο Γαστερότριχα. Φύλο Ενδόπρωκτα. Φύλο Εξώπρωκτα. Φύλο Βραχιονόποδα. Μορφολογικά Χαρακτηριστικά - Φυλογένεση.

Επίδειξη ανατομής σουπιάς.

Εισαγωγή: Το σώμα των Μαλακίων. Το όστρακο των μαλακίων. Γενικευμένο Μαλάκιο. Ομοταξίες: Ουροβοθριωτά, Σωληνόγαστροι, Μονοπλακοφόρα, Πολυπλακοφόρα, Σκαφόποδα, Γαστερόποδα, Δίθυρα, Κεφαλόποδα.
Ανατομή σουπιάς: Εξωτερική μορφολογία. Σηπίο. Εσωτερική οργάνωση. Πεπτικό σύστημα. Αναπαραγωγικό σύστημα (αρσενικού, θηλυκού). Γεννητικός αγωγός αρσενικού. Γεννητικό σύστημα θηλυκού. Εξωκοτύλη. Κυκλοφορικό σύστημα. Γενικευμένη εσωτερική απεικόνιση.

Όστρακο Μαλακίων. Σχέδια οργάνωσης σώματος. Χαρακτηριστικά. Μορφολογία γενικευμένου Μαλακίου. Ξύστρο. Πόδι. Λειτουργία του ποδιού στα Γαστερόποδα. Πτωτόγονο κτενίδιο. Ομοταξίες Μαλακίων: Ουροβοθριωτά, Σωληνόγαστροι, Μονοπλακοφόρα, Σκαφόποδα, Γαστερόποδα.

Συστροφή. Περιέλιξη. Εξέλιξη βραγχίων στα Γαστερόποδα. Μανδυακή κοιλότητα και κτενίδια σε Πρωσοβράγχια. Τροφή Γαστερόποδων. ΑναπαραγωγήΓαστερόπδων. Ανατομή πνευμονοφόρου Γαστερόποδου. Αυγά. Οι ομάδες των Γαστερόποδων. Aplysia. Πελαγικά Οπισθοβράγχια. Ομοταξία Δίθυρα. Εξέλιξη βραγχίων στα Δίθυρα. Πρόσληψη τροφής. Στομάχι Διθύρου. Αισθητήρια.

Ομοταξία Κεφαλόποδα. Απολιθωμένα Κεφαλόποδα. Πιθανή εξέλιξη Κεφαλόποδων. Δομή σώματος Nautilus. Κίνηση. Αναπνοή. Κυκλοφορία. Νευρικό σύστημα. Αισθητήρια. Εσωτερικά χαρακτηριστικά. Χρωματοφόρα. Χρωματική προσαρμογή. Αυγά-νεαρό άτομο-ενήλικο άτομο σουπιάς. Ομάδες κεφαλόποδων. Κολεοειδή.

Φυλογένεση Μαλακίων. Κοινά χαρακτηριστικά των Μαλακίων με τους Δακτυλιοσκώληκες. Προέλευση Μαλακίων. Σύγκριση οστράκου, μανδυακής κοιλότητας, πεπτικού συστήματος και βραγχίων στις ομάδες των Μαλακίων. Επανάληψη βασικών εννοιών.

Δακτυλιοσκώληκες: Παρουσίαση των φύλων. Μεταμέρεια. Μορφολογικά χαρακτηριστικά. Φυλογένεση.

Φύλο Δακτυλιοσκώληκες: Σχέδιο οργάνωσης σώματος. Πολύχαιτοι. Κλάδος Πωγωνοφόρα. Κλάδος Επισαγματοφόρα. Ομοταξία Ολιγόχαιτοι. Ομοταξία Βδελλίδια.

Πλατυέλμινθες (Ομοταξία Στροβιλιστικοί). Εισαγωγή. Παρατήρηση μικροσκοπικών και μακροσκοπικών παρασκευασμάτων. Παρατήρηση και πραγματοποίηση τομής σε ζωντανά δείγματα Ολιγόχαιτου Δακτυλιοσκώληκα.

Ανατομή Ολιγοχαίτου Δακτυλιοσκώληκα

Έκδυση. Φύλο Νηματώδεις. Ασθένειες που προκαλούν στους ανθρώπους.

Φύλο Βραδύπορα. Φύλο Θωρακοφόρα. Φύλο Πριαπουλίδια. Φύλο Κινόρρυγχα. Φύλο Ονυχοφόρα. Φύλο Νηματόμορφα.

Αρθρόποδα:Γενικά χαρακτηριστικά. Ανάπτυξη. Εκδύσεις. Φυλογένεση. Υπόφυλο Τριλοβίτες. Υπόφυλο Χηληκεραιωτά. Ομοταξία Μερόστομα. Υφομοταξία Ευρυπτερίδια. Υφομοταξία Ξιφοσουρίδια. Ομοταξία Πυκνογονίδια. Ομοταξία Αραχνίδια. Τάξη Αράχνες. Τάξη Σκορπιονίδια.

Τάξη Σκορπιονίδια: Σκορπιοί. Τάξη Φαλάγγια. Τάξη Ψευδοσκορπιοί. Τάξη Γαλεώδη. Φυλογένεση των Χηληκεραιωτών και των Αραχνιδίων. Υπόφυλο Μονοσκελή. Υπερομοταξί αΜυριάποδα. Ομοταξία χειλόποδα. Ομοταξία Διπλόποδα. Ομοταξία Σύμφυλα. Ομοταξία Παυρόποδα.

Αναλυτική παρουσίαση της εξωτερικής μορφολογίας και ανατομίας της καραβίδας: κεραίες, γνάθοι, γναθικά πόδια, βαδιστικά πόδια. Ανατομία Δεκαπόδων. Εσωτερική ανατομία καραβίδας.

Επίδειξη ανατομής καραβίδας

Φύλο Αρθρόποδα. Υπόφυλο Καρκινοειδή. Σημασία για τον άνθρωπο. Σχέσεις Καρκινοειδών. Χαρακτηριστικά. Εξωτερική μορφολογία. Δομή τυπικού εξαρτήματος. Διαφοροποίηση εξαρτημάτων. Ανατομία Καρκινοειδούς. Κυκλοφορικό σύστημα. Αναπνευστικό σύστημα. Απεκκριτικό σύστημα. Νευρικό σύστημα. Σύνθετος οφθαλμός. Καρκινοειδή και τεχνολογία. Κύκλος ζωής. Ναύπλιος Καρκινοειδών. Δομή εξωσκελετού. Έκδυση. Διαδοχικές εκδύσεις βραχυούρου.

Διατροφή Καρκινοειδών. Ταξινόμηση Καρκινοειδών. Ομοταξία Ρεμίποδα. Ομοταξία Κεφαλοκαρίδες. Ομοταξία Βραγχιόποδα. Τάξη Ανόστρακα. Τάξη Νωτόστρακα. Τάξη Κλαδοκεραιωτά. Ομοταξία Οστρακώδη. Ομοταξία Γναθόποδα. Υφομοταξία Κωπήποδα. Υφομοταξία Ταντουλοκαρίδες. Υφομοταξία Βραγχίουρα. Υφομοταξία Πενταστομίδια. Υφομοταξία Θυσανόποδα. Τάξη Θωρακικά. Προνύμφες θυσανόποδων. Τάξη Ριζοκέφαλα: κύκλος ζωής. Ομοταξία Μαλακόστρακα. Τάξη Ισόποδα. Τάξη Αμφίποδα. Τάξη Ευφαυσεώδη. Τάξη Δεκάποδα.

Έντομα. Απολιθώματα εντόμων. Ο ρόλος των εντόμων: επικονίαση, διάσπαση νεκρής ύλης, δημόσια υγεία, αταστροφή ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Προνύμφες λεπιδοπτέρων (κάμπιες). Εξωτερική μορφολογία. Δομή εξωσκελετού. Κεραίες. Όραση. Στοματικά εξαρτήματα. Θώρακας. Πόδια. Φτερά και κίνησή τους. Εσωτερική μορφολογία: πεπτικό σύστημα, νευρικό σύστημα, αναπνευστικό σύστημα, ανααραγωγικό σύστημα, απεκκριτικό σύστημα. Συμπεριφορά:οπτικός προσανατολισμός, χημικός προσανατολισμός.

Εντοπισμός ήχων. Μιμητισμός του Muller. Μιμητισμός του Bates. Χημική Άμυνα. Μηχανική Άμυνα. Απώθηση. Κοινωνικά έντομα: τερμίτες, μυρμήγκια, μέλισσες. Χαρακτηριστικά. Τάξεις εντόμων. Φυλογένεση εντόμων.

Αρθρόποδα: Υποφύλο Τριλοβιτόμορφα, Υποφύλο Χηληκεραιωτά. Ομοταξίες: Μερόστομα, Πυκνογονίδια, Αραχνίδια. Τάξεις: Σκορπιοί, Αράχνες, Γαλεώδη. Υπερτάξη Ακάρεα. Μυριάποδα. Ομοταξία Χειλόποδα. Διπλόποδα.

Αναλυτική παρουσίαση εξωτερικής μορφολογίας εντόμων. Μέρη σώματος εντόμου. Κεφαλή. Εξαρτήματα κεφαλής σε διάφορα έντομα. Πόδια. Φτερά.

Παρουσίαση κοινών Τάξεων της Ομοταξίας των Αραχνιδίων. Κριτήρια διάκρισης των εντόμων των Τάξεων αυτών. Στάδια ανάπτυξης ενός εντόμου.

Εισαγωγή: Συστηματική Εχινοδέρμων. Ανατομή αχινού.

Επίδειξη Ανατομής κανονικού Αχινού.

Κύρια χαρακτηριστικά Εχινοδέρμων. Εξωτερικά χαρακτηριστικά Αστεροειδών. Στοιχεία της επιφάνειας. Ποδολαβίδα Αστερία. Εξωτερική οργάνωση Αστερία. Εγκάρσια τομή βραχίονα Αστερία. Αστερίας: Υδροφορικό σύστημα , αιμικό σύστημα, πρόσληψη τροφής. Αναγέννηση. Προνύμφες. Εμβρυική ανάπτυξη και Αναπαραγωγή. Οφιουροειδή. Εγκάρσια τομή και κίνηση. Σύγκριση Οφιουροειδών - Αστεροειδών.

Εχινοειδή. Ακανόνιστοι αχινοί. Εσωτερική οργάνωση αχινού. Στοματική περιοχή. Μασητική συσκευή "Λύχνος του Αιστοτέλη". Ολοθουροειδή. Οστάρια σωματικού τοιχώματος Ολοθουροειδούς. Εξωτερική μορφολογία Ολοθουρίων. Εσωτερική οργάνωση Ολοθούριου. Ολοθούριο με σωληνίσκους του Cuvier. Κρινοειδή. Απολιθωμένα Κρινοειδή. Εξωτερική μορφολογία Κρινοειδών. Ημιχορδωτά. Ετερόπνευστα. Πτεροβράγχια. Χαρακτηριστικά Ημιχορδωτών. Χαρακτηριστικά Χορδωτών.

Εισαγωγή. Οργανική Μοριακή Δομή των Ζωντανών Οργανισμών. Χημική Εξέλιξη. Ο σχηματισμός των πολυμερών. Θερμική συμπύκνωση. Θερμική σύνθεση. Χαρακτηριστικά ζωντανών συστημάτων. Άλλες θεωρίες προέλευσης Ζωής. Πανσπερμία.

Πανσπερμία. Η προέλευση των Ζωϊκών Συστημάτων. Η ζωή στο Προκάμβριο. Οι Προκαρυωτικοί οργανισμοί και η εποχή των Κυανοβακτηρίων (Κυανοφυκών).

Βιολογική Εξέλιξη: Αλλαγές σε μικρά-μεσαία-μεγάλη κλίμακα. Δαρβινική θεωρία της εξέλιξης. Προ-Δαρβινικές εξελικτικές ιδέες. Χριστιανισμός. Κληρονόμηση επίκτητων χαρακτήρων. Μετασχηματιστικές θεωρίες. Παραλλακτικές θεωρίες. Οι πέντε θεωρίες του Δαρβίνου για την εξέλιξη των ειδών. Συνεχής Αλλαγή. Απολιθώματα. Γεωλογικός χρόνος. Τάσεις στην αλλαγή των ειδών. Κοινή καταγωγή.

Βιολογική Εξέλιξη: Πανσπερμία. Η προέλευση των Ζωντανών Συστημάτων.Η Ζωή στο Προκάμβριο. Οι Προκαρυωτικοί οργανισμοί και η εποχή των Κυανοβακτηρίων (κυανοφυκών).

Βιολογική Εξέλιξη: Διαλογή. Ορθογένεση.Νεοδαρβινισμός. Συνθετική θεωρία. Μικροεξέλιξη. Μακροεξέλιξη. Πολυμορφισμός. Ισορροπία Hardy - Weinberg. Αλφισμός. Γενετική παρέκκλιση.

Βιολογική Εξέλιξη: Ενδογαμία. Μετανάστευση. Φυσική επιλογή. Φυλετική επιλογή. Μέτρηση γενετικής ποικιλομορφίας. Ποσοτική ποικιλομορφία. Μακροεξέλιξη. Επιλογή στο πεδίο των ειδών. Οργανισμική μακροεξέλιξη. Μαζικές εξαφανίσεις. Αίτια μαζικών εξαφανίσεων.

Αναζήτηση βιβλιογραφίας.

Εμβρυολογία: Παρατήρηση εμβρυϊκών σταδίων αχινού. Παρατήρηση και σχεδίαση μικροσκοπικών παρασκευασμάτων. Παρατήρηση γονιμοποίησης και ανάπτυξης του εμβρύου του αχινού. Ιστολογία: Παρατήρηση διαφορετικών τύπων ιστών από μικροσκοπικά παρασκευάσματα: 1. Συνδετικός ιστός (τένοντας), 2. Επιθηλιακός ιστός (θυροειδής), 3. Οστίτης ιστός (οστό), 4. Νευρικός ιστός (Νωτιαία χορδή), 5. Συνδετικός ιστός (αίμα), 6. Μυϊκός ιστός (γραμμωτό).

Εισαγωγή στα Εργαστήρια του μαθήματος. Μεθοδολογία ορθής άσκησης.

Διαδικασία αναπαραγωγής. Αγενής - Εγγενής αναπαραγωγή. Διαδικασία ωρίμανσης γεννητικών κυττάρων:Φυλετικός καθορισμός, Σπερματογένεση.

Διαδικασία αναπαραγωγής. Διαδικασία ωρίμανσης γεννητικών κυττάρων. Ωογένεση. Συστήματα αναπαραγωγής:Αναπαραγωγικά πρότυπα. Συστήματα αναπαραγωγής Ασπονδύλων. Συστήματα αναπαραγωγής Σπονδυλοζώων (Αρσενικά). Ανατομικά χαρακτηριστικά αρσενικών. Συστήματα αναπαραγωγής Σπονδυλοζώων (Θηλυκά). Ανατομικά χαρακτηριστικά θηλυκών. Ενδοκρινολογία αναπαραγωγής. Μηχανισμοί ανάπτυξης.

Γονιμοποίηση. Διαδικασία ενεργοποίησης. Αυλάκωση- Γαστριδίωση: Είδη Αυλάκωσης.

Διαφορές πρωτοστομίων - δευτεροστομίων. Αυλάκωση - γαστριδίωση: Βλαστιδίωση, Γαστριδίωση, Μεταγαστρίδιο. Μηχανισμοί Ανάπτυξης: Γονιδιακή έκφραση, Μορφογένεση άκρων, Evo-Devo και άλλα ερωτήματα.

Οργάνωση πολυπλοκότητας ζώων: Επίπεδα οργάνωσης της πολυπλοκότητας των οργανισμών. Οργάνωση πολυπλοκότητας ζώων: Συμμετρία σώματος, Σωματικές κοιλότητες, Διαφορές στη δημιουργί αμεσοδέρματος, Σωματικές κοιλότητες και ανάπτυξη. Σύνοψη αρχιτεκτονικού προτύπου ζώου.

Μετάζωα. Σχέση μεγέθους - εξέλιξης. Εσωτερικά υγρά. Τύποι ιστών. Evo-Devo Eξελικτική Αναπτυξιακή Βιολογία.

Εισαγωγή. Αριστοτέλης. Λινναίος. Τάξο. Διωνυμική ονοματολογία. Κανόνες ονοματολογίας. Τριωνυμική ονοματολογία στα υποείδη. Ταξινομικοί χαρακτήρες και φυλογενετική ανασύσταση. Εξέταση πολικότητας. Κλάδοι. Απωμορφία. Συναπωμορφία. Πλησιομορφία. Συμπλησιομορφία. Κλαδόγραμμα. Φυλογενετικό δένδρο.

Θεωρίες για την Ταξινομική. Ομαδοποίηση των ταξινομικών ομάδων. Μονοφυλετικό Τάξο. Παραφυλετικό Τάξο. Εξελικτική Ταξινομική. Φαινετική Ταξινομική. Φυλογενετική Ταξινομική ή Κλαδιστική. Η σημερινή κατάσταση στην Ταξινομική των Ζώων. Είδος. Τυπολογικό είδος. Βιολογικό είδος. Εξελικτικό είδος. Φυλογενετικό είδος. Διαφορές μεταξύ τους. Οι κύριες διαιρέσεις της Ζωής. Παραδοσιακή ομαδοποίηση Ζώων. Καινούργια ταξινόμηση Αμφίπλευρων. Ακαθόριστες θέσεις.

Εισαγωγή: Παρατήρηση παρασκευασμάτων. Παρατήρηση ζωντανών οργανισμών. Χρώση με χρωστικές.

Οριοθέτηση μορφολογιών χαρακτηριστικών. Ταξινόμηση Πρωτοζώων.

Μορφή και λειτουργία Πρωτοζώων. Ευκαρυωτικοί οργανισμοί:Ταξινόμηση. Ομάδες Πρωτοζώων: Αχυρότριχα ή Ετερόκοντα. Φύλο Χλωρόφυτα. Φύλο Ευγληνόζωα. Ρετορταμονάδες και Διπλομονάδες. Κυψελιδωτά:Βλεφαριδοφόρα, Δινομαστιγωτά, Ακροσυμπλεγματικά. Ταξινόμηση Αμοιβάδων. Αμοιβάδες: Ακτινόποδα.

Οριοθέτηση ομάδων Πρωτοζώων που προκαλούν ασθένειες: Αμοιβάδες - Αμοιβάδωση & Πρωτογενής αμοιβαδική Μηνογγοεγκεφαλίτιδα, Μικροσπορίδια - Μικροσποριδίωση, Διπλομονάδες - Γιαρδίαση, Παραβασικά - Διενδαμοιβάδωση & Τριχομονάδωση, Κινητόπλαστα - Λεϊσμανίαση & Τρυπανοσωμίαση.

Κινητόπλαστα: Ασθένειες. Τρυπανοσωμίαση. Κυψελιδωτά: Ασθένειες. Δινομαστιγωτά: Βαλαντιδίωση. Ακροσυμπλεγματικά: Μπαμπεσίαση, Κρυπτοσποριδίωση, Κυκλοσπορίωση, Ισοσπορίαση, Τοξοπλάσμωση, Ελονοσία.

Εισαγωγικό: Μορφή Σπόγγων. Απλούστερη μορφή Σπόγγων. βελόνες Σπόγγου. Ομοταξίες Σπόγγων. Φύλο Κνιδόζωα. Ομοταξί αΚνιδοζώων. Τυπικές μορφές Κνιδοζώων -Πολύποδα. υδρόζωα. Δομή Αποικιακού Υδρόζωου. Τομή Ύδρας. Αναπαραγωγικός κύκλος Obelia. Σκυφόζωα. Δομή εφύρας Σκυφομέδουσας. Σταυρόζωα. Κυβόζωα. Ανθόζωα. Παρασκευάσματα.

Η προέλευση των Μεταζώων. Θεωρία του συγκυτιακού βλεφαριδοφόρου. Χοανομαστιγωτά. Θεωρία του αποικιακού μαστιγοφόρου προγόνου. Θεωρία πολυφυλετικής προέλευσης. Φύλο Ποροφόρα ή Σπόγγοι. Τύποι συστήματος αγωγών στους Σπόγγους. Εξέλιξη της μορφής των Σπόγγων. Τα κύτταρα των Σπόγγων. Χοανοκύτταρα. Οι λειτουργίες των Σπόγγων. Αναπαραγωγή. Ομοταξίες Σπόγγων. Σαρκοφάγοι Σπόγγοι. Χαρακτηριστικά Ποροφόρων. Φύλο Πλακόζωα.