Ελληνικό θέατρο των Νεωτέρων Χρόνων Β΄

Η περίοδος του Διαφωτισμού (18^ος αι.-1830). Συνέχειες και τομές στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου.

Α. Aπό το θέατρο-ανάγνωσμα στη σκηνική πράξη: αναφορά στις παλαιότερες θεατρικές μεταφράσεις (Μολιέρος, Μεταστάσιος, Γκολντόνι) και στις πρώτες φαναριώτικες θεατρικές σάτιρες (18^ος αι.), αποτίμηση της χειρόγραφης και έντυπης παραγωγής, της θεατρικής ζωής στον ευρύτερο χώρο του ελληνισμού (18^ος - αρχ. 19^ος αι.) και των απαρχών της θεατρικής δραστηριότητας στο ανεξάρτητο κράτος.

Β. Η διατύπωση των αισθητικών θεωριών και η διαμόρφωση των δραματικών ειδών: νεοκλασικιστική ιστορική (και εθνική) τραγωδία, εθνικό/πατριωτικό δράμα, σάτιρα και κωμωδία ηθών, αστικό/οικογενειακό δράμα.

Στόχοι του μαθήματος:

• εξοικείωση των φοιτητών με τους σύγχρονους μεθοδολογικούς και επιστημολογικούς προβληματισμούς της ιστοριογραφίας του θέατρου στην περίοδο του Διαφωτισμού.
• επαρκής επισκόπηση και κατανόηση της νεοελληνικής δραματουργικής παραγωγής της περιόδου, των βασικών ιδεολογικών και αισθητικών ρευμάτων.

Επιδιωκόμενα αποτελέσματα είναι οι φοιτητές/τριες:

1. να αποκτήσουν μια κατά το δυνατόν πλήρη και κυρίως σαφή εικόνα του νεοελληνικού θεάτρου ως ιστορικού φαινομένου σε εξέλιξη.
2. να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται και να προσδιορίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (ιδεολογικά, υφολογικά, αισθητικά) της υπό μελέτη περιόδιυ.
3. να αναπτύξουν κριτικό προβληματισμό.

Άννα Ταμπάκη, Το νεοελληνικό θέατρο (18ος-19ος αι.). Ερμηνευτικές προσεγγίσεις (Εκδ. Δίαυλος, Αθήνα 2005).

Βιβλιογραφία μαθήματος

• Άννα Ταμπάκη, Το νεοελληνικό θέατρο (18ος-19ος αι.). Ερμηνευτικές προσεγγίσεις (Εκδ. Δίαυλος, Αθήνα 2005).

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη

• Δηµήτρης Σπάθης, Ο Διαφωτισµός και το προεπαναστατικό θέατρο. Επτά µελέτες, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1986.>

• Άννα Ταμπάκη:
  • Περί νεοελληνικού Διαφωτισμού. Ρεύματα ιδεών & δίαυλοι επικοινωνίας με τη δυτική σκέψη, Εκδόσεις Ergo, Αθήνα 2004.
  • H νεοελληνική δραματουργία και οι δυτικές της επιδράσεις (18ος-19ος αι.). Mια συγκριτική προσέγγιση, β' έκδοση, Εκδόσεις Ergo, Aθήνα 2002.
  • O Mολιέρος στη φαναριώτικη παιδεία. Tρεις χειρόγραφες μεταφράσεις, «Tετράδια Eργασίας 14», Aθήνα, KNE/ EIE, 1988.
  • Ο Ηθικός Τρίπους. Εισαγωγή [και Γλωσσάριο] Άννα Ταμπάκη, Φιλολογική επιμέλεια Ines Di Salvo, Βουλή των Ελλήνων, σειρά «Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα Σωζόμενα», τ. Γ᾽, Αθήνα 2000. 
    
    

• Ρήγα Βελεστινλή, Τα Ολύμπια. Μετάφραση του λιμπρέτου του Πιέτρο Μεταστάσιου, Βιέννη 1797, Φιλολογική Επιμέλεια Βάλτερ Πούχνερ, Θεατρική Βιβλιοθήκη, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 2000.

• Δημήτρης Σπάθης (εκδ.), Αλεξανδροβόδας ο ασυνείδητος. Κωμωδία συντεθείσα εν έτει ,αψπε´: 1785. Σχολιασμένη έκδοση και συνοδευτική μελέτη «Φαναριώτικη Κοινωνία και Σάτιρα», Κέδρος, Αθήνα 1995.

• Κων/νος Οικονόμος, Ο Φιλάργυρος του Μολιέρου. Επιμέλεια Κωστής Σκαλιόρας, Εστία, Αθήνα 1994.

• Αντώνιος Μάτεσις, Ο Βασιλικός, Εισαγωγή: Άγγελος Τερζάκης, Εστία, Αθήνα 2007.

Οργάνωση μαθήματος

• Τρίωρες εβδομαδιαίες διαλέξεις (39 ώρες)
• Μικρές ομαδικές ή ατομικές ασκήσεις / εργασίες εξοικείωσης και εμπέδωσης του γνωσιακού υλικού - παρουσιάσεις εργασιών με χρήση οπτικοακουστικού υλικού και θεατρικό αναλόγιο (20 ώρες)
• Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων (20 ώρες)
• Αυτοτελής (μη καθοδηγούμενη) μελέτη (40 ώρες)
• Δεν υπάρχει ανώτατο όριο φοιτητών. Η παρακολούθηση δεν είναι υποχρεωτική

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Υποστήριξη της μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικών εποπτικών εργαλείων (power point παρουσιάσεις) και πρόσθετου εκπαιδευτικού υλικού στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-class. Συνεχής επαφή με τους φοιτητές/τριες μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Προαπαιτούμενα μαθήματα: Όχι

Γενικές προαπαιτήσεις: Γενικές γνώσεις ιστορίας των νεωτέρων χρόνων και του θεάτρου

Άννα Ταμπάκη

Καθηγήτρια, Πρόεδρος Τμήματος Θεατρικών Σπουδών

Ιστοσελίδες:

• http://uoa.academia.edu/AnnaTabaki
• http://users.uoa.gr/~atabaki/
• http://www.theatre.uoa.gr/didaktiko-dynamiko/melh-dep/anna-tampakh.html