Πολιτική Οικονομία Ι: Μακροθεωρία και Πολιτική

Θεματικό περίγραμμα διαλέξεων

1. Εισαγωγή: Τί είναι η μακροοικονομική (θεωρία) και πώς διαμορφώθηκε; Η πολιτική μακροοικονομική
   (Η συνολική οικονομία – τα μακροοικονομικά προβλήματα και διλήμματα – η μακροοικονομική πολιτική – οι μεγάλες διακυμάνσεις και μεταβολές – ιδέες, συμφέροντα και μακροοικονομικές μεταβολές)
   
   
2. Τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη και η μέτρησή τους – Εθνικοί λογαριασμοί
   (Το διάγραμμα ροής της συνολικής οικονομίας – ΑΕΠ: ορισμοί και εκφράσεις – μακροοικονομικές ταυτότητες)
   
   
3. Η θεωρία, η εμπειρία και η πολιτική οικονομία της (οικονομικής) μεγέθυνσης
   (Έννοιες και τυποποιημένα γεγονότα – η συνάρτηση της οικονομικής μεγέθυνσης – διεύρυνση και εμβάθυνση κεφαλαίου – παραγωγικότητα – ενδογενής μεγέθυνση – θεσμοί, πολιτική και οικονομική μεγέθυνση)
   
   
4. Κατανάλωση, αποταμίευση, επένδυση
   (η συνάρτηση κατανάλωσης [και αποταμίευσης], με έμφαση στο εισόδημα – άριστο απόθεμα κεφαλαίου και επένδυση – εισοδηματικοί περιορισμοί και δανεισμός – αγορά δανειακών κεφαλαίων και χρηματοπιστωτικό σύστημα – πολιτική επενδύσεων)
   
   
5. Απασχόληση, ανεργία και οι θεσμοί της αγοράς εργασίας
   (ο χάρτης της αγοράς εργασίας – προσφορά και ζήτηση εργασίας – ηθελημένη και αθέλητη εργασία – θεσμοί της αγοράς εργασίας και δομική ανεργία – το ποσοστό ανεργίας σε ισορροπία)
   
   
6. Χρήμα, Τράπεζες, Πίστη
   (το χρήμα – προσφορά χρήματος – οι εμπορικές τράπεζες και η κεντρική τράπεζα – ο έλεγχος της προσφοράς χρήματος – οι αγορές χρήματος – χρηματιστικές και πιστωτικές κρίσεις)
   
   
7. Το πρόβλημα του πληθωρισμού
   (τι είναι ο πληθωρισμός – ποσοτική θεωρία του χρήματος – κλασσική διχοτόμος και νομισματική ουδετερότητα – οι επιδράσεις και επιπτώσεις του πληθωρισμού – νομισματική πολιτική)
   
   
8. Βραχυχρόνιες οικονομικές διακυμάνσεις και επιχειρηματικοί κύκλοι
   (συναθροιστική ζήτηση και συναθροιστική προσφορά – βραχυχρόνιες μετατοπίσεις και οι επιπτώσεις τους – ύφεση και στασιμοπληθωρισμός – βραχυχρόνιες μεταβολές στην καμπύλη Philips – Κεϋνσιανή μακροοικονομική)
   
   
9. Μακροοικονομική πολιτική σταθεροποίησης – Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική
   (μεταβολές συναθροιστικής ζήτησης και νομισματική πολιτική – μέσα και αποτελέσματα δημοσιονομικής πολιτικής – αυτόματοι σταθεροποιητές και ενεργός μακροοικονομική σταθεροποίηση – βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες μακροοικονομικές σχέσεις)
   
   
10. Η μακροοικονομική της ανοικτής οικονομίας
    (μακροοικονομικά μεγέθη της ανοικτής οικονομίας – εμπορικό ισοζύγιο – μακροοικονομικές ταυτότητες στην ανοικτή οικονομία – συναλλαγματική ισοτιμία – αγορές κεφαλαίων και συναλλάγματος – τα οφέλη και το κόστος της οικονομικής ολοκλήρωσης)
    
    
11. Οι μεγάλες μακροοικονομικές διαμάχες: Θεωρία και πολιτική
    (οι μεγάλες θεωρητικές και πολιτικές διαμάχες: μακροοικονομική σταθεροποίηση – κανόνες μακροοικονομικής διαχείρισης και διακριτική ευχέρεια των κυβερνήσεων – σχέση δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής – χαμηλός ή μηδενικός πληθωρισμός;)

Το μάθημα αποσκοπεί στην παρουσίαση βασικών μακροοικονομικών θεμάτων, η επιλογή και αναλυτική προσέγγιση των οποίων προσαρμόζεται στις ανάγκες - και το γενικότερο πρόγραμμα σπουδών - των φοιτητών της πολιτικής επιστήμης.

Οι φοιτητές επιλέγουν ένα από τα παρακάτω δύο διανεμόμενα συγγράμματα:

• Σύγγραμμα 1ο
  Mankiw, N.G. - Taylor, M. (2010) Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (Με αναφορά στις Ευρωπαϊκές Οικονομίες), Τόμος Β΄, Gutenberg, Αθήνα

  Στο σύγγραμμα παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, τα μακροοικονομικά μεγέθη και ο τρόπος μέτρησής τους, συζητούνται τα θέματα της πραγματικής οικονομίας [μεγέθυνση και παραγωγικότητα, αποταμίευση και επένδυση, αγορές εργασίας και ανεργία], το νομισματικό σύστημα και το πρόβλημα του πληθωρισμού, εισάγεται αναλυτικώς η εξωτερική διάσταση [ανοικτή οικονομία], ενώ, τέλος, παρουσιάζονται οι οικονομικές διακυμάνσεις και συζητείται ο ρόλος και ο τρόπος άσκησης των μακροοικονομικών πολιτικών.

• Σύγγραμμα 2ο
  Krugman, P. – Wells, R. (2009) Μακροοικονομική, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη

  Στο σύγγραμμα παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, οι βασικές μακροοικονομικές έννοιες και μεγέθη, οι συνιστώσες της πραγματικής οικονομίας και ο ρόλος του χρήματος, η οικονομική ανάπτυξη, οι βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις της οικονομικής δραστηριότητας και του προϊόντος και τα προβλήματα της ανεργίας και του πληθωρισμού και συζητείται ο ρόλος της δημοσιονομικής και της νομισματικής πολιτικής σε κλειστές και ανοικτές οικονομίες. Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάζονται, επίσης, οι αντιπαραθέσεις, αμφισβητήσεις και μεταβολές που ιστορικώς προσδιορίζουν την κατάσταση της μακροοικονομικής θεωρίας και πολιτικής. 

Νίκος Κουτσιαράς

Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης
Τομέας: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
Γνωστικό αντικείμενο: Δημόσιες Πολιτικές της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης με έμφαση στην Κοινωνική Πολιτική

Περισσότερες πληροφορίες