Διδακτική των Μαθηματικών ΙI

Δέσποινα Πόταρη

Περιγραφή

Σκοπός του μαθήματος είναι να εμβαθύνουν οι φοιτητές/τριες σε θέματα Διδακτικής Μαθηματικών που έχουν αντιμετωπίσει σε ένα πρώτο επίπεδο στο υποχρεωτικό μάθημα της Διδακτικής Μαθηματικών Ι.

Το περιεχόμενο του μαθήματος αφορά στις παρακάτω περιοχές:

  • Η Διδακτική των Μαθηματικών ως επιστημονικός κλάδος (1η εβδομάδα)
  • Αναλυτικά προγράμματα και διδακτικά εγχειρίδια (2η εβδομάδα)
  • Η έννοια της μαθηματικής δραστηριότητας (3η εβδομάδα)
  • Η διερεύνηση της σκέψης των μαθητών σε συγκεκριμένες μαθηματικές περιοχές (4η, 5η, 6η εβδομάδα)
  • Η επίλυση προβλήματος στη διδασκαλία των μαθηματικών (7η εβδομάδα)
  • Επιχειρηματολογία και απόδειξη στη διδασκαλία των μαθηματικών (8η, 9η εβδομάδα)
  • Η ανάπτυξη υλικών διδασκαλίας (10η εβδομάδα)
  • Η διδασκαλία των μαθηματικών στη σχολική τάξη (11η, 12η εβδομάδα)
  • Κοινωνικές διαστάσεις στη μάθηση και διδασκαλία των μαθηματικών (13η εβδομάδα)
CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος

Διδακτέα ύλη:

  • Η Διδακτική των Μαθηματικών ως επιστημονικός κλάδος (1η εβδομάδα)
  • Αναλυτικά προγράμματα και διδακτικά εγχειρίδια (2η εβδομάδα)
  • Η έννοια της μαθηματικής δραστηριότητας (3η εβδομάδα)
  • Η διερεύνηση της σκέψης των μαθητών σε συγκεκριμένες μαθηματικές περιοχές (4η – 5η εβδομάδα)
  • Η επίλυση προβλήματος στη διδασκαλία των μαθηματικών (6η – 7η εβδομάδα)
  • Επιχειρηματολογία και απόδειξη στη διδασκαλία των μαθηματικών (8η εβδομάδα)
  • Η ανάπτυξη υλικών διδασκαλίας (9η εβδομάδα)
  • Η διδασκαλία των μαθηματικών στη σχολική τάξη (10η – 11η εβδομάδα)
  • Κοινωνικές διαστάσεις στη μάθηση και διδασκαλία των μαθηματικών (12η – 13η εβδομάδα)
Μαθησιακοί στόχοι

Το μάθημα στοχεύει στο να εμβαθύνουν οι φοιτητές/τριες σε ζητήματα που έχουν αναδειχθεί στη Διδακτική μαθηματικών Ι, και να έρθουν σε επαφή με θεωρητικά ζητήματα και ερευνητικά ευρήματα της Διδακτικής των Μαθηματικών  Ο βασικός στόχος είναι οι φοιτητές/τριες να συνειδητοποιήσουν όψεις της διδασκαλίας και της μάθησης των μαθηματικών και να μπορέσουν να αξιοποιήσουν εργαλεία της Διδακτικής των Μαθηματικών για τη βελτίωση της.

Βιβλιογραφία

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

  • Τ. Πατρώνης, Δ. Σπανός. Σύγχρονες Θεωρήσεις και Έρευνες στη Μαθηματική Παιδεία, Πνευματικός
  • Κολέζα, Ε. Η Γνωσιολογική και Διδακτική Προσέγγιση των Στοιχειωδών Μαθηματικών Εννοιών, Leader Books.
  • Polya. Πώς να το λύσω, Καρδαμίτσα.
  • Polya. H Μαθηματική Ανακάλυψη, Κάτοπτρο
  • Μ. Τουμάσης. Σύγχρονη Διδακτική των Μαθηματικών
  • Γ. Φιλίππου & Κ. Χρήστου. Διδακτική Μαθηματικών, Εκδ. Δαρδανός
  • J. A. Van de Walle. Μαθηματικά για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο, Δαρδανός (επιμέλεια Τριανταφυλλίδης)
Μέθοδοι διδασκαλίας

Το μάθημα θα περιλαμβάνει παραδόσεις του διδάσκοντα καθώς και μια σειρά από σύντομες εργασίες που θα παρουσιάζουν οι φοιτητές/τριες κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Η αξιολόγηση θα γίνει με γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου καθώς και από μια υποχρεωτική εργασία ο βαθμός της οποίας θα συνυπολογιστεί στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Παράλληλα στο πλαίσιο του μαθήματος σε προαιρετική βάση θα παρουσιάζονται σύντομες εργασίες από τους φοιτητές.

Προαπαιτούμενα

Διδακτική των Μαθηματικών Ι

Διδάσκοντες

Πόταρη Δέσποινα

Θέση: Αναπληρώτρια καθηγήτρια

Ερευνητικά ενδιαφέροντα: Διδακτική Μαθηματικών (αντιλήψεις μαθητών, εκπαίδευση εκπαιδευτικών, μελέτη διδασκαλίας στη σχολική τάξη)

email: dpotari@math.uoa.gr

Τηλέφωνο: 210-7276512

FAX: 210/7276410

Γραφείο:121

Ομάδα στόχος

Απευθύνεται στους φοιτητές και φοιτήτριες όλων των ετών. Είναι όμως προτιμότερο να έχουν παρακολουθήσει το μάθημα Διδακτικής Μαθηματικών Ι.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Άρθρα για μελέτη:

  1. ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΕΝΝΟΙΩΝ ΤΗΣ ΑΛΓΕΒΡΑΣ ΑΠΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  - Πέτρος Γ. Βερύκιος Υπ. ∆ιδάκτορας Τµ. Μαθηµατικών Παν. Αθηνών
  2. Ορισμός Μαθηματικών Εννοιών (Definition) - Ειρήνη Μπιζά, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Μαθηματικών
  3. Μορφές και επίπεδα αιτιολόγησης κατά τη λύση γεωμετρικών προβλημάτων – Ευγενία Κολέζα, Ελισσάβετ Καμπάνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Καθηγήτρια ΜΕ, Διδάκτωρ ΠΤΔΕ – Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
  4. ΝΟΗΤΙΚΕΣ ∆ΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ Ευγενία Κολέζα Παιδαγωγικό Τµήµα ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων
  5. Το ατελές επιχείρημα Δυσκολίες των σημερινών φοιτητών-αυριανών δασκάλων των Μαθηματικών στη διατύπωση εξηγήσεων απέναντι σ’ έναν υποθετικό μαθητή – Μαρία Μπεμπόνη & Τάσος Πατρώνης Τμήμα Μαθηματικών Πανεπιστήμιο Πατρών
  6. Ο ρόλος των δραστηριοτήτων στη μαθηματική εκπαίδευση - Σπύρος Φερεντίνος, Πάντειο Πανεπιστήμιο
  7. Αντιλήψεις για την έννοια της συνάρτησης και ο ρόλος  του αναπαραστατικού πλαισίου - Μ. Καλδρυμίδου, Ε. Μορόγλου Π. Τ. Ν. - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 
  8. ∆Ι∆ΑΣΚΑΛΙΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΥΠΟ- ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Γιώργος Ν. Φιλίππου, Νικόλας Γ. Μουσουλίδης Τµήµα Επιστηµών της Αγωγής Πανεπιστήµιο Κύπρου
  9. Η ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΤΟ ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΓΩΝΙΩΝ ΤΡΙΓΩΝΩΝ Στέφανος Κεΐσογλου Μαθηµατικός M.ed Υπ. ∆ιδάκτωρ του Παν/µιου Αθηνών Λάµπρου Κατσώνη 53 Αθήνα, Παναγιώτης Σπύρου Επίκουρος καθηγητής Τµήµα Μαθηµατικών Παν/µιου Αθηνών Πανεπιστηµιούπολη, Ιλίσια

Ενότητες

Με τι ασχολείται η Διδακτική των Μαθηματικών, Η εξέλιξη της Διδακτικής των Μαθηματικών σε επιστημονικό αυτόνομο χώρο, Διάφορες τάσεις που επικράτησαν από το 1968 έως σήμερα, Η εξέλιξη της Διδακτικής των Μαθηματικών τα τελευταία χρόνια, Η εξέλιξη της έννοιας «μάθηση», Η εξέλιξη της έννοιας «κατανόηση», Απόψεις για το τι είναι “μάθηση”, Παραδείγματα ερευνητικών «διαπιστώσεων» στη Διδακτική Μαθηματικών, Αποτελέσματα της Διδακτικής των Μαθηματικών και Διδακτική Πράξη, Παραδείγματα ερευνητικών αποτελεσμάτων, Βασικά αποτελέσματα της έρευνας

Λέξεις – κλειδιά: Διδακτική των Μαθηματικών, μάθηση, κατανόηση, Διδακτική Πράξη



Θέματα αναφορικά με τα αναλυτικά προγράμματα, Μαθηματικό περιεχόμενο, Απόψεις που δεν υποστηρίζουν τη συνεχή εξάσκηση, Προβλήματα σε μακροσκοπικό επίπεδο, Ο χωρισμός τάξεων σύμφωνα με τις ικανότητες των μαθητών, Αναλυτικά προγράμματα που στηρίζονται στην επίλυση προβλημάτων, Ο ρόλος της απόδειξης, Σχεδιάζοντας αναλυτικά προγράμματα βασιζόμενα σε γενικές μαθηματικές ικανότητες, Παραδείγματα γενικών ικανοτήτων, Το παράδειγμα των NCTM επιπέδων, Μαθηματικές ικανότητες στις ηλικίες 14-18, Γενικότεροι στόχοι του ΠΣ, Φιλοσοφία του ΠΣ στα Μαθηματικά, Βασικός στόχος του ΠΣ στα Μαθηματικά, Βασικές διεργασίες, Βασικές κατευθύνσεις, Τροχιά μάθησης και διδασκαλίας, Αριθμοί –Άλγεβρα, Γεωμετρία –Μέτρηση, Στοχαστικά Μαθηματικά, Παράδειγμα τροχιάς: Ακέραιοι αριθμοί, Εξέλιξη της τροχιάς ανά ηλικιακό κύκλο, Μοτίβα, Δομή του ΠΣ, Προτεινόμενα εργαλεία, Ψηφιακά εργαλεία, Δραστηριότητες, Συνθετική εργασία, Οδηγός του Εκπαιδευτικού: Φιλοσοφία, Οδηγός Εκπαιδευτικού: Στόχοι, Οδηγός του εκπαιδευτικού: Δομή, Σημασία των γεωμετρικών μετασχηματισμών, Προηγούμενη και επόμενη γνώση, Διδακτική διαχείριση, Ενδεικτικές δραστηριότητες, Τι προσφέρει στον εκπαιδευτικό το καινούριο πρόγραμμα σπουδών και ο οδηγός για τον εκπαιδευτικό, Στοιχεία του αναλυτικού προγράμματος, Αρχές για τη δημιουργία ενός αναλυτικού προγράμματος βασισμένου στον πολιτισμό, Σχεδιασμός αναλυτικού προγράμματος: Η θεώρηση του κονστρουκτιβισμού, Διαφορετικές διαστάσεις του αναλυτικού προγράμματος

Λέξεις – κλειδιά : Αναλυτικά προγράμματα, Μαθηματικό περιεχόμενο, NCTM επιπέδων, Τροχιά μάθησης και διδασκαλίας, Αριθμοί –Άλγεβρα, Γεωμετρία –Μέτρηση, Στοχαστικά Μαθηματικά

Μορφές δραστηριότητας, Tι είναι δραστηριότητα;, Επίπεδα της δραστηριότητας, Διδακτικό επεισόδιο, Παράδειγμα από ένα απόσπασμα της διδασκαλίας, Ένα πλαίσιο ανάλυσης της μαθηματικής δραστηριότητας, Γιατί μια τέτοια οπτική είναι χρήσιμη στον εκπαιδευτικό;, Τι μαθηματικές καταστάσεις θα χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτικός;, Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής;, Ποια είναι η επιθυμητή «μαθηματική δραστηριότητα;», Παραδείγματα μαθηματικών καταστάσεων από τα σχολικά βιβλία, Παρατηρήσεις από τις προηγούμενες αναλύσεις των τριών μαθηματικών καταστάσεων, Τι χρειάζεται για να διατηρηθεί η μαθηματική δραστηριότητα σε «υψηλά» επίπεδα;, Προσεγγίσεις των σχολικών βιβλίων, Κάποιες πρώτες παρατηρήσεις από τον πειραματισμό στην τάξη, Παράγοντες που επηρεάζουν το πώς τίθεται η δραστηριότητα, Παράγοντες που επηρεάζουν το πώς υλοποιείται η δραστηριότητα, Τα χαρακτηριστικά της δραστηριότητας, Οι γνωστικές απαιτήσεις της δραστηριότητας, Πότε η δραστηριότητα παραμένει σε υψηλό γνωστικό επίπεδο;, Πότε η δραστηριότητα δεν συνδέεται με έννοιες, κατανόηση, νόημα;, Πώς θα μετατρέπαμε διαδικαστικές  δραστηριότητες σε εννοιολογικές;, Δραστηριότητες που φέρνουν αβεβαιότητα, Αβεβαιότητα που προέρχεται από μη γνωστό τρόπο επίλυσης, Αβεβαιότητα σχετικά με την εγκυρότητα ενός αποτελέσματος, Ποια είναι η σημασία τέτοιων δραστηριοτήτων;, Πώς φτιάχνω δραστηριότητες αβεβαιότητας;, Δραστηριότητες στο ΠΣ του Γυμνασίου

Λέξεις – κλειδιά : Μορφές δραστηριότητας, Διδακτικό επεισόδιο

Διδασκαλία και μάθηση της έννοιας της γωνίας, Δυσκολίες οικοδόμησης της έννοιας της γωνίας, Τι μετράμε όταν αναφερόμαστε στη γωνία, Δυσκολίες μαθητών με το μέγεθος των γωνιών, Μπορούν οι γωνίες να περιέχουν καμπύλες;, Δυσκολίες με γωνίες όπως 0 μοίρες, 180 και 360, Ιδέες για τη διδασκαλία της γωνίας, H έννοια της συνάρτησης, Επιστημολογική – ιστορική διάσταση της έννοιας, Διδακτική διαστάση της έννοιας, Η συνάρτηση ως μεταβολή, Αντιλήψεις μαθητών για τη συνάρτηση, Συνδέσεις που γίνονται από τα σύμβολα f, f(x) και f(y), Συνδέσεις που έγιναν αναφορικά με τη συναρτησιακή εξίσωση, Αλλαγές στην κατανόηση της έννοιας της συνάρτησης, Παραδείγματα εφαρμογών της έννοιας της συνάρτησης, Η συνάρτηση μέσα στην επίλυση προβλήματος

Λέξεις – κλειδιά : Γωνία, συνάρτηση

Τι είναι μαθηματικό πρόβλημα, Πως εννοιολογικά αντιμετωπίζεται η επίλυση προβλημάτων, Τα στάδια του Polya, Πώς μαθαίνεται η επίλυση προβλήματος;, Τι χρειάζεται ο εκπαιδευτικός να γνωρίζει;, Η Μαθηματικοποίηση των προβλημάτων, Οριζόντια μαθηματικοποίηση, Κατακόρυφη μαθηματικοποίηση, Η έννοια του προβλήματος – κατάσταση, Παράδειγμα διερευνήσεων, Μια προσέγγιση διδασκαλίας στην επίλυση προβλήματος, Η προσέγγιση Πρόβλημα- Διαδικασία, Παράγοντες που επηρεάζουν τη λύση, Μορφές προβλημάτων, Η έννοια του ανοικτού προβλήματος, Η χρησιμότητα των ανοικτών προβλημάτων, Χαρακτηριστικά των έργων μοντελοποίησης, Διαφορές ανάμεσα στην παραδοσιακή αντίληψη εφαρμοσμένων προβλημάτων και δραστηριοτήτων μοντελοποίησης, Κύκλοι μοντελοποίησης, Παραδείγματα προβλημάτων μοντελοποίησης, Αρχές ανάπτυξης προβλημάτων μοντελοποίησης, Κατασκευή προβλημάτων

Λέξεις – κλειδιά: Μαθηματικό πρόβλημα, στάδια Polya, Μαθηματικοποίηση Οριζόντια Κατακόρυφη ανοικτό πρόβλημα, μοντελοποίηση

Η απόδειξη στη Διδακτική των Μαθηματικών, Ερωτήματα γύρω από την απόδειξη, Η έρευνα πάνω στην απόδειξη, Η απόδειξη ως ένα έργο επίλυσης προβλήματος, Διαφορετικές προσεγγίσεις απόδειξης που οι φοιτητές χρησιμοποιούν, Τι μαθαίνει ένας μαθητής από μια διαδικαστική απόδειξη;, Συντακτική απόδειξη, Ευκαιρίες μάθησης από την παραγωγή μιας συντακτικής απόδειξης, Σημασιολογική απόδειξη, Ευκαιρίες μάθησης για την παραγωγή μιας σημασιολογικής απόδειξης, Η μαθηματική απόδειξη στο Λύκειο, Η στροφή στο ρόλο της μαθηματικής απόδειξης, Εμπειρικές αιτιολογήσεις, Άτυπες αποδείξεις, Αποδεικτικά νοητικά σχήματα των μαθητών για την απόδειξη, Ταξινόμηση των νοητικών αποδεικτικών σχημάτων, Προτάσεις για τη διδασκαλία της απόδειξης

Λέξεις – κλειδιά : Συντακτική απόδειξη, Σημασιολογική απόδειξη, μαθηματική απόδειξη στο Λύκειο, Εμπειρικές αιτιολογήσεις, Άτυπες αποδείξεις


Τι είναι μαθηματική πρόκληση;, Πηγές μαθηματικής πρόκλησης, Τι είναι μαθηματική δραστηριότητα;, Μια στροφή στη φύση της μαθηματικής δραστηριότητας, Δημιουργία συνδέσεων, «Δυναμικοί Συλλογισμοί», Μαθηματικές διαδικασίες, Μετακίνηση από τις μαθηματικές πρακτικές σε μορφές γνώσης, Πως προκαλούνται τα ποιοτικά αυτά χαρακτηριστικά της μαθηματικής γνώσης;, Πλαίσιο ανάλυσης της διδασκαλίας, Η μαθηματική πρόκληση, Εισαγωγή της έννοιας της συνέχειας, Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της μαθηματικής πρόκλησης στη δεύτερη διδασκαλία;, Τι χρειάζεται ο εκπαιδευτικός για να κάνει τη μαθηματική πρόκληση δική τους;

Λέξεις – κλειδιά : Μαθηματική πρόκληση, Δυναμικοί Συλλογισμοί

Θέματα διδασκαλίας και μάθησης της Άλγεβρας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Σύντομη ιστορική ανάλυση, Η ανάπτυξη του αλγεβρικού συμβολισμού, Τι είναι η αλγεβρική δραστηριότητα, Η άλγεβρα στο σχολείο, Η εξέλιξη του περιεχομένου, Παραδείγματα διαδικαστικού και δομικού χαρακτήρα, Ψυχολογικές θεωρήσεις, Ο τρόπος εννοιολογικής ανάπτυξης, Δυσκολίες – εμπόδια των μαθητών, Αντιλήψεις μαθητών πάνω στους βασικούς όρους και εκφράσεις, Η χρήση των γραμμάτων, Απλοποίηση εκφράσεων, Διαισθητικές μέθοδοι επίλυσης, Τυπικές μέθοδοι επίλυσης, Άλλες προσεγγίσεις για την επίλυση εξίσωσης, Επίλυση με δενδροδιάγραμμα, Επίλυση λεκτικών προβλημάτων, Θέματα που αφορούν στη διδασκαλία, Χρήση των προτύπων, Ερευνητικά συμπεράσματα για τις ανισώσεις, Ένα παράδειγμα από Β΄ Γυμνασίου στην Ιαπωνία

Λέξεις – κλειδιά : Αλγεβρικού συμβολισμού, Ψυχολογικές θεωρήσεις, χρήση γραμμάτων, δενδροδιάγραμμα, Χρήση προτύπων

H γεωμετρική σκέψη και η σημασία της οπτικοποίησης, Προσδιορίζοντας το αντικείμενο, Η φύση των «πρωταρχικών αντικειμένων», Τα είδη των αντικειμένων που συσχετίζονται με γεωμετρική και χωρική σκέψη, Γνωστικές δυσκολίες, Δυσκολίες μαθητών με τα διαγράμματα, Η ανάπτυξη της Γεωμετρικής Σκέψης, Τα επίπεδα Van Hieles, Επίπεδο 1: Οπτικό, Επίπεδο 2: Περιγραφικό-Αναλυτικό, Επίπεδο 3: Συσχετιστικό, Επίπεδο 4: Παραγωγικό, Επίπεδο 5: Αυστηρό, Κριτική για τα επίπεδα van Hieles, Πρόσφατες εξελίξεις των επιπέδων van Hieles, Η ανάπτυξη του συλλογισμού στη Γεωμετρία (Βattista), Γεωμετρική σκέψη σύμφωνα με τον Duval (2005), Οπτικοποίηση στη Γεωμετρία, Μορφές Imagery, Οπτικές δεξιότητες που συνδέονται με τη Γεωμετρία, Οπτικοποίηση και μαθηματική ικανότητα, Οπτικό στυλ και μαθηματικές ικανότητες, Παράδειγμα στα αναπτύγματα κύβων, Οπτικοποίηση και απόδειξη

Λέξεις – κλειδιά : Γεωμετρική σκέψη, οπτικοποίηση, επίπεδα Van Hieles, Οπτικό, Περιγραφικό-Αναλυτικό, Συσχετιστικό, Παραγωγικό, Αυστηρό

Άρθρα για μελέτη

 

Εδώ θα βρείτε ενδιαφέροντα υλικά για περεταίρω προσωπική μελέτη:

  • Διεθνή αναλυτικά προγράμματα
  • Παραδείγματα δραστηριοτήτων
  • Υλικά για τη διδασκαλία της Άλγεβρας
  • Υλικά για τη διδασκαλία της Γεωμετρίας
  • Τίτλους ερευνητικών περιοδικών

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  0
Αρ. Προβολών :  0

Ημερολόγιο

Ανακοινώσεις

  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -