Διδακτική των Εικαστικών Τεχνών

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ιστορική αναδρομή μοντέλων διδακτικής της τέχνης

Παιδικό σχέδιο: φάσεις στις αναπαραστατικές ικανότητες των παιδιών, στρατηγικές αναπαράστασης, σχέδιο ως γνωστική διεργασία.

Συναισθηματική, διανοητική, αντιληπτική, κοινωνική διάσταση παιδικού σχεδίου.

Σχεδιασμός υποδείγματος μαθήματος βασισμένου στις  αναπαραστατικές ικανότητες.

ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Τέχνη ως επιδεξιότητα

Τέχνη ως χειροτεχνία

Η τέχνη ως αυτοέκφραση ή μοντέλο ελεύθερης έκφρασης

Η τέχνη ως θεραπευτικό μέσο

Η τέχνη ως πειραματισμός με υλικά.

Η τέχνη στην καθημερινή ζωή ή κοινωνικό μοντέλο της τέχνης

Η τέχνη ως ανεξάρτητος επιστημονικός κλάδος ή εκπαίδευση στην τέχνη

Μοντέλο διαθεματικής προσέγγισης

Η τέχνη ως μελέτη του πολιτισμού της οπτικής κοινωνίας

Γνωστικό μοντέλο της τέχνης ή η τέχνη ως μέσο μάθησης

1. Γνώση των πολλαπλών προσεγγίσεων στην διδακτική της τέχνης και της ιστορικής διάστασης κυρίαρχων θεωριών όπως αυτή την «παιδικής τέχνης» και των πρακτικών που απορρέουν από αυτές.
2. Ικανότητα αναγνώρισης και περιγραφής των αναπαραστατικών ικανοτήτων του παιδιού όπως αυτές αναφαίνονται μέσα στο σχέδιό του χρησιμοποιώντας την σχετική βιβλιογραφία.
3. Κριτική θεώρηση των διαφορετικών προσεγγίσεων στην ανάλυση του παιδικού σχεδίου και των ποικίλων θεωριών στην διδακτική της τέχνης.
4. Σχεδιασμός και οργάνωση πιλοτικών μαθημάτων εικαστικών δραστηριοτήτων βασισμένων στις αναπαραστατικές ικανότητες των παιδιών και στην ενημερωμένη επιλογή διδακτικού μοντέλου.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω στόχων οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση να:

1. διακρίνουν διαφορετικές προσεγγίσεις στην διδασκαλία της τέχνης.
2. περιγράφουν παιδικά σχέδια ως προς το στάδιο αναπαραστατικής ικανότητας.
3. συγκρίνουν και να συζητούν κριτικά διαφορετικές θεωρήσεις της διδακτικής της τέχνης.
4. προτείνουν διδακτικές ενότητες εικαστικών δραστηριοτήτων χρησιμοποιώντας ως σημείο εκκίνησης το στάδιο αναπαραστατικής ικανότητας των μαθητών και επιλέγοντας την καταλληλότερη προσέγγιση διδακτικής.

Φοιτητές του 3^ου έτους σπουδών του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, οι οποίοι θα εξειδικευτούν στην μελέτη του παιδικού σχεδίου.

Εγχειρίδια μαθήματος:

1. Chapman L.   Διδακτική της Τέχνης: προσεγγίσεις στην καλλιτεχνική αγωγή,  Νεφέλη, 1993.
2. Thomas, G. & Silk,      Η Ψυχολογία του Παιδικού Σχεδίου, Καστανιώτης, 1997.

Προτεινόμενα συγγράμματα

1. Chapman L.   Διδακτική της Τέχνης: προσεγγίσεις στην καλλιτεχνική αγωγή,  Νεφέλη, 1993.
2. Thomas, G. & Silk,      Η Ψυχολογία του Παιδικού Σχεδίου, Καστανιώτης, 1997.
3. Τρίμη Ε.,& Epstein A. Εικαστικές τέχνες και μικρά παιδιά: ενισχύοντας τους μικρούς καλλιτέχνες, Τυπωθήτω, 2005.
4. Malchiodi C.A., Κατανοώντας την ζωγραφική των παιδιών, επιμ. Ν. Αναγνωστοπούλου, 2001, Ελληνικά Γράμματα.
5. Halliday & others Θεραπεία μέσω της Τέχνης: εικαστική προσέγγιση, Ελληνικά Γράμματα, 1995. 
6. Anning, A. & Ring, K. Making Sense of Children’s Drawings, OUP, 2004.
7. Bresler L., (Ed) International Handbook of Research in Arts Education, Series: Springer International Handbook of Education, Vol. 16 
8. Volumes1, 2), 2007.
9. Cox M.,  The Pictorial World of the Child, Cambridge University Press, 2005.
10. Fineberg J.,  When we were Young: new perspectives on the art of the child,  Berkley University of California Press, 2006
11. Freedman K., Teaching Visual Culture, N.Y.: Teacher’s College Press, 2003.
12. Garner S., (ed)   Writing on Drawing: essays on drawing practice and drawing research (Readings in Art and Design Education series), Intellect, 2008.
13. Eisner, E. & Day, D.M Handbook of Research and Policy in Art Education, Lawrence, Erlbaum Associates, 2005.
14. Kelly D. D., Uncovering the History of Children’s Drawing and Art, Praeger, 2004.
15. Luquet G.H., Children’s Drawings (A. Costall translation), London/New York, Free      Association Books, 2001.
16. Matthews J., Drawing & Painting: children and visual representation, Paul Chapman Publ. 2003.
17. Wilson B. & M., Teaching Children to Draw: a guide for teachers and parents, 2^nd ed., Davis publications, 2009.

Συνοδευτικός φάκελος σημειώσεων: «Διδακτική των Εικαστικών τεχνών».

On line περιοδικά (βιβλιοθήκη του Τμήματος):

1. International Journal of Education through Art, InSea
2. Contemporary Issues in Early Childhood, on line journal  info@symposium-journals.co.uk ,  www.wwwords.co.uk/ciec/
3. Εικαστική Παιδεία
4. Παιδαγωγική Επιθεώρηση

Πηγές στο Διαδίκτυο:

• http://www.insea.org/
• http://www.inter-accion.documenta.cat
• http://www.scribd.com/doc/3837077/
• http://www.medico-pedagogy.org/childrenpicturesummaryJ_Ewp.pdf
• http://www.dibujamos.com/index.php?option=com_content&task=view&id=64&lang=en
• http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/fulltext/62415/PDFSTART
• http://www.science.ulster.ac.uk/research/psychology/profiles/g_rae/generalisability_test_theory.pdf 
  (British Journal of Educational Psychology. 2001 Sep;71(Pt 3):369-82).
• http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/fulltext/114121736/PDFSTART
• http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/fulltext/112461120/PDFSTART
• http://www.ierg.net/confs/2003/proceeds/Binder.pdf
• http://www.wwwords.co.uk/pdf/viewpdf.asp?j=ciec&vol=6&issue=1&year=2005&article=8_Brooks_CIEC_6_1_web&id=147.102.141.183 

Άρθρα:

1. Carothers, T. & Gardner, H. ‘When Children’s’ Drawings become Art: the emergence of aesthetic production and perception’, Developmental Psychology, 15, 570-6-, 1979.
2. Duncum, P. The Origins of Self-Expression: a case of self-deception, Art Education, Vol. 35, #35, pp 32-35, 1982.
3. Freeman N.H. & Janikoyn,   Intellectual realism in children’s drawings of a familiar object with distinct features, Chils Development, 43.
4. Wilson, B. The superheroes of J. C. Holtz plus an outline of a theory of child art. Art Education, 16(1), 2-9, 1974.    
5. Wilson, B. & Wilson, M An iconoclastic view of the imagery sources in the drawings of young people. Art Education, 30(1), 4-12, 1977.
6. Wilson, B. Becoming Japanese: Manga, Children’s Drawings, and the Construction of National Character. Visual Arts Research, Vol. 25, No. 2 (Issue 50), pp. 48-60, 1999.

Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα. Τα μαθήματα ψυχολογίας που συντρέχουν στην μελέτη του παιδικού σχεδίου καθώς και το μάθημα «Ιστορία των Εικαστικών Τεχνών» αν και όχι προαπαιτούμενα, θεωρούνται πολύ χρήσιμα στην παρακολούθηση του μαθήματος.

Κούβου Ουρανία

Διδάκτωρ στην Διδακτική της Τέχνης, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Μεταπτυχιακός τίτλος ειδίκευσης στην Θεωρία της Τέχνης, Πολυτεχνείο του Μπίρμινχαμ. Πτυχίο Καλών Τεχνών, Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας.

Εργασία: Μέλος του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ), Ενότητα Εικαστικής Αγωγής, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία. 

Καθηγήτρια Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης, Αμερικάνικο Κολέγιο Ελλάδος-Deree, Τμήμα Ιστορίας της Τέχνης.

Καθηγήτρια Εικαστικής Αγωγής, Δημοτικό Σχολείο Κολεγίου Αθηνών.

Διδασκαλία στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Πολιτισμός», Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

Συγγραφικό έργο: Συν-συγγραφέας του βιβλίου των Εικαστικών Α΄ τάξεως  Ενιαίου Λυκείου, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Υπουργείο Παιδείας.

Δημοσίευση άρθρων σε  επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Έρευνα - Συμμετοχές: Συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης για την Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης (InSea).

Επισκέπτρια ερευνήτρια στα πλαίσια του Προγράμματος Ελληνιστικών Σπουδών του Παν/μιου του Πρίνσετον, Η.Π.Α.