Ζωολογία Ι

Η επιστημονική μέθοδος περιλαμβάνει την διατύπωση υποθέσεων και στη συνέχεια τον έλεγχό τους ο οποίος βασίζεται σε παρατηρήσεις του φυσικού κόσμου. Οι υποθέσεις που επανειλημμένα επαληθεύονται, γίνονται θεωρίες. Οι ισχυρότερες θεωρίες χαρακτηρίζονται ως θεωρητικά πλαίσια, όπως είναι για παράδειγμα η θεωρία της εξέλιξης και η χρωμοσωμική θεωρία της κληρονόμησης.

Οι ζωολογικές επιστήμες χωρίζονται σε πειραματικές και εξελικτικές. Οι πειραματικές επιστήμες χρησιμοποιούν πειράματα σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Οι εξελικτικές επιστήμες προσπαθούν να αναπαραστήσουν την ιστορία της ζωής χρησιμοποιώντας την συγκριτική μέθοδο. Οι ιδιότητες των ζώων και γενικά των ζωντανών οργανισμών, έχουν αποκτηθεί σταδιακά μέσα από μακρόχρονες εξελικτικές διαδικασίες. Στην ενότητα αυτή γίνεται η παρουσίαση των ιδιοτήτων της ζωής και αναπτύσσονται οι επιστημονικές μέθοδοι που οδήγησαν στη διατύπωση θεωρητικών πλαισίων σχετικά με την εξέλιξη και την ανάπτυξη των ζωικών οργανισμών. 

Λέξεις- Κλειδιά: Επιστήμη, Επιστημονική μέθοδος, Πειραματικές επιστήμες, Εξελικτικές επιστήμες.

Οι ζωντανοί οργανισμοί διαθέτουν μια σειρά από κοινά χαρακτηριστικά τα οποία υποδεικνύουν κοινή προέλευση από κάποιον παλαιό πρόγονο. Αυτός ο κοινός πρόγονος πρέπει να εμφανίστηκε στο υδάτινο περιβάλλον. Οι σημερινές απόψεις για την προέλευση της ζωής συγκλίνουν στην ύπαρξη μιας μεγάλης περιόδου κατά την οποία τα οργανικά μόρια συσσωρεύτηκαν σε μια αρχέγονη «σούπα». Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι θεωρίες που έχουν προταθεί σχετικά με την εξέλιξη και την ποικιλομορφία των ζωντανών οργανισμών δίνοντας έμφαση στις θεωρίες που αφορούν στην ανάπτυξη των δομικών χαρακτηριστικών των ζώων. 

Λέξεις - Κλειδιά: Υδατάνθρακες, Λιπίδια, Αμινοξέα, Πρωτείνες, Νουκλεικά οξέα, Πολυμερή, Μεταβολισμός, Φωτοσύνθεση, Οξειδωτικός μεταβολισμός, προκαρυωτικοί οργανισμοί, ευκαρυωτικοί οργανισμοί.

Η ποικιλότητα των ζωντανών οργανισμών είναι αποτέλεσμα μιας σταδιακής διαδικασίας που είναι γνωστή ως βιολογική εξέλιξη. Την θεωρία αυτή διατύπωσε πρώτος ο Κάρολος Δαρβίνος στα μέσα του 19^ου αιώνα. Η δαρβινική θεωρία τροποποιήθηκε τις δεκαετίες μετά το θάνατο του Δαρβίνου καθώς έγιναν καλύτερα γνωστές οι διαδικασίες της γενετικής. Στις δεκαετίες του ’30 και του ΄40 η δαρβινική θεωρία διευρύνθηκε με νέες ανακαλύψεις στους κλάδους της γενετικής, της φυσικής ιστορίας, της παλαιοβιολογίας και της συστηματικής, διαμορφώνοντας τον νεοδαρβινισμό. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι θεωρίες της εξέλιξης δίνοντας έμφαση στο δαρβινισμό και στα επακόλουθα θεωρητικά πλαίσια που διαμορφώθηκαν από τη θεωρία του Κ. Δαρβίνου. 

Λέξεις - Κλειδιά: Προκαρυωτικό κύτταρο, Ευκαρυωτικό κύτταρο, Ενδοκυττάρωση ή Ενδοκύτωση, Εξωκυττάρωση ή Εξωκύτωση, Μίτωση, Κυτταροκίνηση. 

Η αναπαραγωγή είναι η δημιουργία μιας νέας ζωής που προσφέρει πολλές ευκαιρίες για εξέλιξη. Η αναπαραγωγή διακρίνεται σε αγενή και εγγενή. Η εγγενής αναπαραγωγή ενισχύει τη γενετική ποικιλομορφία και διατηρεί την ποικιλομορφία των απογόνων σε ένα πληθυσμό, γεγονός που βοηθάει στην επιβίωση του πληθυσμού όταν συμβεί μια περιβαλλοντική αλλαγή. Στην ενότητα αυτή γίνεται η παρουσίαση των αναπαραγωγικών προτύπων και συστημάτων που υπάρχουν στους ζωϊκούς οργανισμούς. Γίνεται επίσης περιγραφή των ενδοκρινικών γεγονότων που ενορχηστρώνουν την αναπαραγωγική διαδικασία στους ζωϊκούς οργανισμούς.

Λέξεις - Κλειδιά: αγενής αναπαραγωγή, εγγενής αναπαραγωγή, γαμετογένεση, ωογένεση, αρσενικό αναπαραγωγικό σύστημα, θηλυκό αναπαραγωγικό σύστημα, φυλοκαθορισμός, παρθενογένεση, ερμαφροδιτισμός, στεροειδείς ορμόνες, ορμομονικός έλεγχος κύησης, τοκετός.

Η αναπτυξιακή βιολογία μελετά την προέλευση της οργάνωσης και της πολυπλοκότητας με τις οποίες επιτυγχάνεται η ανάπτυξη ενός νέου οργανισμού από ένα γονιμοποιημένο ωάριο. Στα πλαίσια αυτά η αναπτυξιακή βιολογία μελετά τον τρόπο ρύθμισης της ανάπτυξης ενός οργανισμού. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι θεωρίες που διέπουν τη βιολογία της ανάπτυξης όπως η αρχική θεωρία του προσχηματισμού και η κατοπινή θεωρία της επιγένεσης κατά την οποία η ανάπτυξη είναι μια προοδευτική εμφάνιση νέων δομών που προκύπτουν ως προϊόντα μιας προϋπάρχουσας ανάπτυξης.

Λέξεις - Κλειδιά: γονιμοποίηση, αυλάκωση, γαστριδίωση, πρωτοστόμια, δευτεροστόμια, σωματικό πρότυπο ζωϊκού οργανισμού, ανάπτυξη σπονδυλοζώων, ανάπτυξη Θηλαστικών.

Η εξέλιξη της πολυπλοκότητας των ζωϊκών οργανισμών έδωσε όλο και περισσότερο πολύπλοκα οργανωμένες μορφές. Έτσι, ενώ οι μονοκύτταροι οργανισμοί επιτελούν επιτελούν όλες τις λειτουργίες της ζωής στα όρια ενός μοναδικού κυττάρου, η εμφάνιση των πολυκύτταρων οργανισμών σηματοδότησε την εμφάνιση οργάνωσης αποτελούμενη από υφιστάμενες μονάδες ενωμένες σε διαδοχικά επίπεδα. Ως αποτέλεσμα κάθε οργανισμός έχει κληρονομήσει ένα σχέδιο οργάνωσης του σώματος του. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα διαφορετικά αρχιτεκτονικά πρότυπα οργάνωσης του σώματος των ζωϊκών οργανισμών από τους ιδιαίτερα απλούς έως και τους πλέον πολύπλοκους.

Λέξεις - Κλειδιά: Ζωϊκή συμμετρία, ενδόδερμα-μεσόδερμα-εξώδερμα, ακοιλωματικό-ψευδοκοιλωματικό-ευκοιλωματικό σχέδιο οργάνωσης σώματος, πολυπλοκότητα-μέγεθος σώματος, εξωκυτταρικά-ενδοκυτταρικά συστατικά Μεταζώων.

Οι ταξινομικές ομάδες ονομάζονται τάξα και αντιστοιχούν σε είδη, γένη, τάξεις, ομοταξίες, φύλα και βασίλεια αλλά και σε ενδιάμεσες βαθμίδες. Τα ονόματα των ειδών είναι διωνυμικά περιλαμβάνοντας το όνομα του γένους και ένα ειδικό επίθετο. Εναλλακτικές απόψεις για την έννοια του είδους περιλαμβάνουν το εξελικτικό είδος και το φυλογενετικό είδος. Η γενικά αποδεκτή από τους ζωολόγους άποψη είναι ότι ένα είδος θα πρέπει να αποτελεί μια γραμμή πληθυσμών που έχουν κοινή εξελικτική καταγωγή. Από τις δύο κυριότερες σχολές της Ταξινομικής, η Εξελικτική Ταξινομική ομαδοποιεί τα είδη σε ανώτερα τάξα σύμφωνα με την κοινή καταγωγή τους αλλά και τα προσαρμοστικά χαρακτηριστικά που έχουν αποκτήσει. Αντίθετα η Φυλογενετική ή Κλαδιστική Ταξινομική δίνει αποκλειστικά έμφαση στην κοινή καταγωγή. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά θεωρητικά πλαίσια της φυλογένεσης και ταξινόμησης των ζωϊκών οργανισμών. 

Λέξεις - Κλειδιά: Φυλογένεση, τάξο, γένος, είδος, ομολογία, ομοπλασία, φυλογενετικό δένδρο, κλαδόγραμμα, συναπομορφία, μονοφυλετικότητα, παραφυλετικότητα, πολυφυλετικότητα, εξελικτική ταξινομική, φαινετική ταξινομική, φυλογενετική συστηματική ή κλαδιστική.

Τα Πρωτόζωα αποτελούν μια πολύ μεγάλη κατηγορία μονοκύτταρων οργανισμών στα οποία οι κλασικοί ταξινομικοί χαρακτηρισμοί δεν μπορούν να εφαρμοστούν γιατί οι οργανισμοί αυτοί εμφανίζουν μια ευρεία ποικιλία μορφολογικών χαρακτηριστικών. Έτσι, στην ταξινόμηση των Πρωτοζώων αναφερόμαστε σε ομάδες και τάξεις χωρίς σαφή και διακριτά μορφολογικά όρια. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται ο τρόπος διατροφής, ανάπτυξης, αναπαραγωγής και κίνησης των Πρωτοζώων. Γίνεται αναφορά στην εξέλιξη του ευκαρυωτικού κυττάρου, στη διαφοροποίηση των εξελικτικών γραμμών και στο σχηματισμό μορφολογικά διακριτών κλάδων από τους οποίους προέκυψαν οι πολυκύτταροι οργανισμοί. Δίνεται έμφαση στην χρήση μοριακών χαρακτηριστικών για τον προσδιορισμό των κυρίων ομάδων των Πρωτοζώων. 

Λέξεις - Κλειδιά: Κυψελιδωτά, Αχυρότριχα, Αυλακωτά, Ριζωτά, Αμοιβαδόζωα, Ακροσυμπλεγματικά, Αμοιβαδοειδής κίνηση, Κίνηση με βλεφαρίδες, Κίνηση με μαστίγια, Κύκλοι ζωής Πρωτοζώων, Ελονοσία, Λεϊσμανίαση, Τρυπανοσωμίαση, Τοξόπλασμα, παρασιτισμός.

Παρουσιάζονται οι θεωρίες για την προέλευση των μεταζώων και εξετάζεται αναλυτικά το φύλο των Ποροφόρων ή Σπόγγων. Αναφέρονται οι τύποι οργάνωσης του σώματος, τα είδη κυττάρων και σκελετικών στοιχείων καθώς και οι τρόποι αναπαραγωγής. Συζητείται η ταξινόμηση, η προέλευση και οι φυλογενετικές σχέσεις των Σπόγγων. Σύντομη αναφορά γίνεται στο φύλο Πλακόζωα.

Λέξεις - Κλειδιά: Φύλο Ποροφόρα, Ομοταξία Ασβεστόσπογγοι, Ομοταξία Εξακτενιλλίδες ή Υαλόσπογγοι, Ομοταξία Δημόσπογγοι, Φύλο Πλακόζωα.

Τα φύλα Κνιδόζωα και Κτενοφόρα έχουν πρωτογενή ακτινωτή συμμετρία η οποία είναι  πλεονεκτική για προσκολλημένους οργανισμούς ή οργανισμούς που πλέουν ελεύθερα, επειδή τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος προέρχονται εξίσου από όλες τις κατευθύνσεις. Τα Κνιδόζωα είναι αποτελεσματικοί θηρευτές, καθώς διαθέτουν κνιδοκύτταρα με νηματοκύστεις, οργανίδια που «τσιμπούν». Εμφανίζονται με δύο βασικούς σωματικούς τύπους, τον εδραίο  πολύποδα ή την ελεύθερη μέδουσα, ενώ στις περισσότερες ομοταξίες ο κύκλος ζωής περιλαμβάνει τόσο έναν αγενώς αναπαραγόμενο πολύποδα όσο και μια εγγενώς αναπαραγόμενη μέδουσα.  Στην ενότητα αυτή περιγράφονται τα χαρακτηριστικά των ομοταξιών Υδρόζωα, Σκυφόζωα, όπου ανήκουν οι γνωστές μέδουσες, Κυβόζωα, Σταυρόζωα και Ανθόζωα, τα γνωστά κοράλλια. Παρουσιάζεται επίσης ο βασικός επιστημοινικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή και τη φυλογένεση  των Κνιδοζώων.

Λέξεις - Κλειδιά: Φύλο Κνιδόζωα, Ομοταξία Υδρόζωα, Ομοταξέα Σκυφόζωα, Ομοταξία Σταυρόζωα, Ομοταξία Κυβόζωα, Ομοταξία Ανθόζωα,  Φύλο Κτενοφόρα, Φυλογένεση διπλοβλαστικών, Φυλογένεση Κνιδοζώων. 

Οι Πλατυέλμινθες, τα Μεσόζωα και οι Νημερτίνοι είναι τρία διαφορετικά φύλα με αμφίπλευρη συμμετρία σώματος που εμφανίζουν τα βασικά χαρακτηριστικά της ιστολογικής-οργανικής βαθμίδας οργάνωσης του σώματος (Πλατυέλμινθες) και της οργανο-συστημικής βαθμίδας οργάνωσης του σώματος (Νημερτίνοι). Τα Μεσόζωα αποτελούν μια αινιγματική ομάδα οργανισμών που η κατάταξή τους σε φύλο δεν υποστηρίζεται από νεότερες μελέτες. Στους Πλατυέλμινθες παλαιότερα κατατάσσονταν και τα Ακοιλόμορφα τα οποία τώρα αναγνωρίζονται ως ξεχωριστό φύλο. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των φύλων και αναπτύσσεται ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση και την προέλευσή τους. Γίνεται αναφορά στους Κεστώδεις και Τρηματώδεις Πλατυέλμινθες και τις ασθένειες που προκαλούν.

Λέξεις - Κλειδιά: Πλατυέλμινθες, Μεσόζωα, Νημερτίνοι, Κεστώδεις, Τρηματώδεις, ταξινόμηση, παρασιτικές ασθένειες, Σχιστοσωμίαση, Ταινία, Εχινόκοκκος.

Τα Γναθοφόρα και τα Ελάσσονα Λοφοτροχόζωα αποτελούν δύο κατηγορίες ασπόνδυλων οργανισμών στις οποίες ανήκουν πολλά φύλα. Τα Γναθοφόρα περιλαμβάνουν τέσσερα διαφορετικά φύλα: τα Γναθοστομουλίδια, τα Μικρογναθόζωα, τα Τροχοφόρα και τα Ακανθοκέφαλα. Τα Ελάσσονα Λοφοτροχόζωα περιλαμβάνουν τα φύλα: Κυκλιόφορα, Γαστερότριχα, Ενδόπρωκτα, Εξώπρωκτα, Βραχιονόποδα και Φορωνίδια. Η ονομασία ελάσσονα προέρχεται από το γεγονός ότι τα φύλα αυτά  περιλαμβάνουν λίγα είδη σε αριθμό ενώ ο όρος Λοφοτροχόζωα προέρχεται από το γεγονός ότι η προνυμφική μορφή των ζώων αυτών είναι τροχοφόρος (δηλαδή φέρει βλεφαρίδες περιμετρικά του σώματός της) και φέρει μια συσκευή πρόσληψης τροφής που ονομάζεται λοφοφόρο. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των φύλων και αναπτύσσεται ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή τους και τις φυλογενετικές τους συσχετίσεις. 

Λέξεις - Κλειδιά: Λοφοτροχόζωα, Γναθοφόρα, Γναθοστομουλίδια, Μικρογναθόζωα, Τροχοφόρα, Ακανθοκέφαλα, Κυκλιόφορα, Γαστερότριχα, Ενδόπρωκτα, Εξώπρωκτα, Βραγχιονόποδα, Φορωνίδια.

Τα Μαλάκια είναι  από τα μεγαλύτερα, σε αριθμό ειδών, ζωικά φύλα. Τα περισσότερα είναι θαλάσσια, αλλά μερικά ζουν στα γλυκά νερά και λίγα είναι χερσαία. Ο μανδύας και η μανδυακή κοιλότητα αποτελούν σημαντικά χαρακτηριστικά των Μαλακίων. Ο μανδύας εκκρίνει το όστρακο και υπερκαλύπτει τμήμα της σπλαχνικής μάζας. Η μανδυακή κοιλότητα φέρει τα βράγχια και, σε μερικά Μαλάκια, έχει διαφοροποιηθεί σε πνεύμονα. Περιγράφονται τα κύρια χαρακτηριστικά των ομοταξιών των Μαλακίων που είναι τα Ουροβοθριωτά, οι  Σωληνόγαστροι τα Μονοπλακοφόρα, τα  Πολυπλακοφόρα, τα Σκαφόποδα, τα τα Δίθυρα και τα Κεφαλόποδα. Στις ενότητες αυτές παρουσιάζεται επίσης ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή τους και τις φυλογενετικές σχέσεις των Μαλακίων. 

Λέξεις - Κλειδιά: Μαλάκια, Ουροβοθριωτά, Σωληνόγαστροι, Μονοπλακοφόρα, Πολυπλακοφόρα, Σκαφόποδα, Γαστερόποδα, Δίθυρα, Κεφαλόποδα, Φυλογένεση Μαλακίων, Ταξινόμηση Μαλακίων.

Οι Δακτυλιοσκώληκες είναι ένα πολυπληθές φύλο στο οποίο περιλαμβάνονται οι θαλάσσιοι Πολύχαιτοι, οι γεωσκώληκες και άλλοι Oλιγόχαιτοι σκώληκες του γλυκού νερού και οι βδέλλες. Η πιο σημαντική καινοτομία των ειδών του φύλου αυτού είναι η εμφανής μεταμέρεια δηλαδή η σειριακή επανάληψη των τμημάτων του σώματός τους. Συγγενή με το φύλο Δακτυλιοσκώληκες είναι τα φύλα Εχίουρα και Σιπούνκουλα. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των φύλων και αναπτύσσεται ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή τους και τις φυλογενετικές τους συσχετίσεις και γίνεται αναφορά στις μορφολογικές και μοριακές συγγένειες που υπάρχουν μεταξύ των Δακτυλιοσκωλήκων, των Μαλακίων και των Αρθροπόδων. 

Λέξεις - Κλειδιά: Δακτυλιοσκώληκες, Πολύχαιτοι, Γεωσκώληκες, Βδέλλες, Εχίουρα, Σιπούνκουλα, Σιβογλινίδες.

Στα Ελάσσονα Εκδυσόζωα περιλαμβάνονται φύλα με ποικιλία σχεδίων οργάνωσης σώματος τα οποία εκδύουν το επιδερμίδιό τους και έτσι υπάγονται στην ομάδα Εκδυσόζωα δηλαδή ζώα που υφίστανται εκδύσεις. Στην ομάδα αυτή των ελάσσονων εκδυσόζωων ανήκουν πολλά φύλα εκτός από το φύλο Αρθρόποδα το οποίο είναι το πλέον πολυπληθές φύλο ζωϊκών οργανισμών. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των φύλων και αναπτύσσεται ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή τους και τις φυλογενετικές τους συσχετίσεις και γίνεται αναφορά στις μορφολογικές και μοριακές συγγένειες που υπάρχουν μεταξύ τους. 

Λέξεις - Κλειδιά: Εκδυσόζωα, Νηματώδεις, Νηματόμορφα, Κινόρρυγχα, Θωρακοφόρα, Πριαπουλίδια, Ονυχοφόρα, Βραδύπορα.

Τα Αρθρόποδα είναι το πιο μεγάλο, πιο άφθονο και ποικίλο ζωϊκό φύλο. Η κυριαρχία των Αρθροπόδων εξηγείται ίσως καλύτερα από τις προσαρμογές που έγιναν εφικτές λόγω του επιδερμιδιακού εξωσκελετού και του μικρού τους μεγέθους. Άλλα σημαντικά στοιχεία είναι τα αρθρωτά εξαρτήματα, η αναπνοή με τραχείες, τα ευαίσθητα αισθητήρια όργανα, η σύνθετη συμπεριφορά και η μεταμόρφωση.  Στην ενότητα εξετάζονται: Υποφύλο Τριλοβίτες, Υποφύλο Χηληκεραιωτά, Ομοταξία Μηρόστομα (Ευρυπτερίδια, Ξιφοσουρίδια), Ομοταξία Πυκνογονίδια, Ομοταξία Αραχνίδια (Αράχνες, Σκορπιοί, Φαλάγγια, Ακάρεα), Υποφύλο Μυριάποδα (Χειλόποδα, Διπλόποδα).

Λέξεις - Κλειδιά: Αρθρόποδα, Τριλοβίτες, Χηληκεραιωτά, Μηρόστομα, Ευρυπτερίδια, Ξιφοσουρίδια, Πυκνογονίδια, Αραχνίδια, Φαλάγγια, Ακάρεα, Μυριάποδα, Χειλόποδα, Διπλόποδα, Παυρόποδα, Σύμφυλα, Φυλογένεση Αρθροπόδων, Ταξινόμηση Αρθροπόδων, Ταξινόμηση Χηληκεραιωτών, Ταξινόμηση Μυριαπόδων.

Τα Καρκινοειδή είναι μία από τις σημαντικότερες ομάδες του ζωικού βασιλείου, ένα υποφύλο του φύλου Αρθρόποδα που περιλαμβάνει κυρίως υδρόβιους αλλά και μερικούς χερσαίους οργανισμούς. Το σώμα τους χωρίζεται σε κεφάλι και κορμό ή σε κεφάλι, θώρακα και κοιλιά. Φέρουν εξαρτήματα όπως κεραίες, γνάθους και πόδια. Όπως όλα τα Εκδυσόζωα, έτσι και τα Καρκινοειδή επιτυγχάνουν την αύξηση του σώματός τους με διαδοχικές εκδύσεις που ρυθμίζονται ορμονικά.Τα Καρκινοειδή χωρίζονται σε 6 ομοταξίες: Ρεμίποδα, Κεφαλοκαρίδες, Βραγχιόποδα, Οστρακώδη, Γναθόποδα και Μαλακόστρακα. Η ομοταξία Μαλακόστρακα είναι η μεγαλύτερη και πιο ποικίλη. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των φύλων και αναπτύσσεται ο επιστημονικός προβληματισμός που υπάρχει σχετικά με την ταξινόμηση, την προέλευσή τους και τις φυλογενετικές τους συσχετίσεις και γίνεται αναφορά στις μορφολογικές και μοριακές συγγένειες που υπάρχουν μεταξύ τους.

Λέξεις - Κλειδιά: Καρκινοειδή, Ρεμίποδα, Κεφαλοκαρίδες, Βραγχιόποδα, Οστρακώδη, Γναθόποδα, Μυστακοκαρίδες, Κωπήποδα, Ταντουλοκαρίδες, Βραγχίουρα, Πενταστομίδια, Θυσανόποδα, Μαλακόστρακα, Ισόποδα, Αμφίποδα, Ευφαυσεώδη, Δεκάποδα, Φυλογένεση και Ταξινόμηση Καρκινοειδών.

Τα Εξάποδα περιλαμβάνουν δύο ομοταξίες, τα Ενδόγναθα και τα Έντομα, τη μεγαλύτερη ομοταξία όλων των ζώων σε αριθμό ειδών. Τα πρώτα περιλαμβάνουν τρεις τάξεις μικροσκοπικών ζώων που συνήθως ζουν μέσα στο έδαφος. Τα Έντομα οφείλουν την επιτυχή ανάπτυξη της ποικιλομορφίας τους στην ικανότητα πτήσης, το υδατοστεγές επιδερμίδιο και την ικανότητα να πέφτουν σε νάρκη όταν επικρατούν δυσμενείς συνθήκες. Τα περισσότερα Έντομα φέρουν δύο ζεύγη φτερών, τρέφονται με μια πολύ μεγάλη ποικιλία τροφών διαθέτοντας μια μεγάλη ποικιλία στοματικών εξαρτημάτων και αναπνέουν με ένα δίκτυο σωλήνων, τις τραχείες. Μετά την γονιμοποίηση, το νεαρό άτομο μεταμορφώνεται καθώς αναπτύσσεται. Στην σταδιακή, ημιμετάβολη μεταμόρφωση τα ανήλικα στάδια, οι νύμφες, αποκτούν σταδιακά την οριστική τους μορφή. Στην πλήρη, ολομετάβολη μεταμόρφωση, τα ανήλικα στάδια, οι προνύμφες, έχουν πολύ διαφορετική μορφή από τα ενήλικα. Τα έντομα παίζουν σημαντικό ρόλο στις ανθρώπινες δραστηριότητες: επικονιάζουν τα φυτά, ρυθμίζουν τους πληθυσμούς άλλων βλαβερών εντόμων, χρησιμεύουν ως τροφή για άλλα ζώα, προκαλούν ζημιές σε καλλιέργειες, είναι φορείς ασθενειών κλπ.

Λέξεις - Κλειδιά: Έντομα, Εξωτερική μορφολογία Εντόμων, Εσωτερική μορφολογία Εντόμων, Μεταμόρφωση Εντόμων, Αύξηση Εντόμων, Διάπαυση Εντόμων, Άμυνα Εντόμων,  Συμπεριφορά Εντόμων, Επικοινωνία Εντόμων. Κοινωνική συμπεριφορά Εντόμων, Ωφέλιμα Έντομα, Βλαβερά Έντομα, Ταξινόμηση Ενδόγναθων και Ταξινόμηση Εντόμων 

Στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στο φύλο Χαιτόγναθοι, μικρή ομάδα αλλά σημαντικό συστατικό του θαλάσσιου πλαγκτού. Παρουσιάζεται επίσης το φύλο των δευτεροστομίων Ημιχορδωτών,  ενώ έμφαση δίνεται στο φύλο των Εχινοδέρμων. Τα Εχινόδερμα είναι θαλάσσιοι οργανισμοί, δευτεροστόμιοι, με πεντακτινωτή συμμετρία προερχόμενοι όμως από αμφιπλευροσυμμετρικούς προγόνους. Φέρουν ενδοδερμικό σκελετό, με τη μορφή είτε συνδεδεμένων πλακών  είτε διάσπαρτων οσταρίων. Χαρακτηριστικό είναι το υδροφορικό σύστημα, σύστημα αγωγών που επικοινωνούν με το εξωτερικό περιβάλλον και καταλήγουν στους βαδιστικούς ποδίσκους με ρόλο στη μετακίνηση, πρόσληψη τροφής, αναπνοή και απέκκριση.  Τα Εχινόδερμα ζουν τόσο σε σκληρό υπόστρωμα όσο και σε αμμώδεις ή λασπώδεις βυθούς σε όλα τα βάθη. Γίνεται αναφορά στις φυλογενετικές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ τους.

Λέξεις - Κλειδιά: Χαιτόγναθα, Αμπουλακράρια, Εχινόδερμα, Αστεροειδή, Οφιουροειδή, Εχινοειδή, Ολοθουροειδή, Κρινοειδή, Ταξινόμηση Εχινοδέρμων, Ημιχορδωτά, Εντερόπνευστα, Πτεροβράγχια, Φυλογένεση Ημιχορδωτών, Προσαρμοστική Διαφοροποίηση Ημιχορδωτών.