Θεωρία της Ιστορίας

Αντώνης Λιάκος

Περιγραφή


Το μάθημα αφορά τη συγκρότηση της ιστορίας και των βασικών Θεωριών και μεθοδολογιών  που χρησιμοποιεί.

Πώς το παρελθόν μετατρέπεται σε ιστορία; Πώς από τα άπειρα συμβάντα και φαινόμενα του παρελθόντος χρόνου δημιουργούμε συνεκτικές ιστορίες, ιστορίες με νόημα; Είναι η ιστορία ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο οι σύγχρονες κοινωνίες σχετίζονται με το παρελθόν; Ποιός είναι ο ρόλος του μύθου, της μνήμης, της τέχνης; Τί ονομάζουμε δημόσια ιστορία; Τί είναι η ιστορική εμπειρία; Τα μεγάλα ρεύματα στην ιστορική σκέψη: Ιστορισμός και κοινωνική ιστορία, οι μεγάλες διάρκειες και ο δομισμός, από την κουλτούρα στην πολιτισμική ιστορία, μικροϊστορία και κοινωνική ανθρωπολογία, μνημονικές σπουδές, προφορική ιστορία και ψυχανάλυση, φεμινισμός και έμφυλη ιστορία, μετα-ιστορία και γλωσσική στροφή. Μεταμοντερνισμός και το πρόβλημα της αλήθειας. Δια-εθνική ιστορία και ιστοριογραφία. Tί σημαίνει το τέλος της Ιστορίας, και ποιό το μέλλον των ιστορικών σπουδών και των ιστορικών;

 

The course refers to the co

Περισσότερα  
CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος

Διάκριση Ιστορίας και παρελθόντος, Ιστορική πληροφορία, ιστορικός χρόνος, αξιολογικές κρίσεις, αιτιότητα, εξέλιξη της ιστορικής γραφής, ιστορία και μνήμη, δημόσια ιστορία και ιστορική κουλτούρα, ιστορικές θεωρίες.

 

History and past, historical information, historical time, judging the past, causality, evolution of historical writing, history and memory, public history, historical culture, historical theories.

Μαθησιακοί στόχοι

Το μάθημα έχει ως στόχο την εξοικείωση των φοιτητριών/-ών με τη συγκρότηση της ιστορίας, καθώς και τις βασικές θεωρίες και μεθοδολογίες που χρησιμοποιεί.

Βιβλιογραφία

Αβδελά Έφη - Ψαρρά Αγγ. (επιμ.), Σιωπηρές Ιστορίες. Γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση, Αλεξάνδρεια, 1997.

Bloch Marc, Απολογία για την Ιστορία. Το επάγγελμα του ιστορικού, μτφρ. Κ. Γαγανάκης, Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1994.

Burke Peter, Αυτοψία. Οι χρήσεις των εικόνων ως ιστορικών μαρτυριών, Μεταίχμιο, 2003.

Historein, http://www.historeinonline.org

Iggers G. Georg, Ιστοριογραφία στον εικοστό αιώνα, Αθήνα, Νεφέλη, 2006.

Καρ Ε. Χ., Τί είναι Ιστορία; Σκέψεις για τη θεωρία της Ιστορίας και το ρόλο του ιστορικού, μτφρ. Ανδρ. Παππάς, Γνώση, 1999.

Λαμπρινός Φώτος, Η ισχύς μου. Η αγάπη του φακού. Τα κινηματογραφικά επίκαιρα ως τεκμήρια της Ιστορίας (1895-1940), εκδ. Καστανιώτη, 2005.

Λιάκος Αντώνης, Πώς το παρελθόν γίνεται ιστορία; Αθήνα, Πόλις, 2007.

Nietzsche F. Ιστορία και ζωή, εκδ. Γνώση 2010.

Partner Nancy - Foot Sarah (ed.), The Sage Handbook of Historical Theory, Sage, 2013

Ricoeur Paul, Η μνήμη, η Ιστορία και η λήθη, μτφρ. Σ. Κομνηνός, εκδ. Ίνδικτος, Αθήναι 2013.

Μέθοδοι διδασκαλίας

Διδασκαλία καθ΄ έδρας και συμπληρωματική-ενισχυτική εκπαίδευση μέσω ασύγχρονης πλατφόρμας.

Μέθοδοι αξιολόγησης
  • Εξετάσεις
  • Πρόοδοι
  • Επιτρεπόμενο υλικό κατά τις εξετάσεις/προόδους
  • Παλαιότερα θέματα εξετάσεων/προόδων
Διδάσκοντες

Αντώνης Λιάκος

Αντώνης Λιάκος

Ο Αντώνης Λιάκος είναι καθηγητής της ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γεννήθηκε στην Αθήνα (1947) και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Φυλακίστηκε από τη δικτατορία   από το 1969 έως το 1974. Μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιταλία, διδακτορική διατριβή στη νεώτερη και σύγχρονη ιστορία στο ΑΠΘ, 1984.  Δίδαξε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ  1981-1990. Το 1988-1989 ήταν Honorary Research Fellow στο Πανεπιστήμιο του Birmingham. Το 1990 εξελέγη αν. καθηγητής στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1994 είναι τακτικός καθηγητής. Το 1995 ήταν Επισκέπτης καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας, και στο Πανεπιστήμιο του Sydney στην Αυστραλία. Το  1996- 1997 ήταν  Visiting Research Fellow στο Πανεπιστήμιο του Princeton, ΗΠΑ. Το 2001 ήταν επισκέπτης καθηγητής στην Ecole Normale Superieure στο Παρίσι. Συμμετέχει στο Συμβούλιο του European Doctorate in Social History. Το 2006 επισκέπτης ερευνητής για δεύτερη φορά στο Princeton. Από το 2005 είναι μέλος του Board της International Commission for History and Τheory of Historiography και από το 2010 έως το 2015 πρόεδρος. Είναι επίσης μέλος της εκδοτικής ομάδας του περιοδικού Historein/Ιστορείν.

Το ερευνητικό και συγγραφικό έργο του αφορά την νεώτερη και σύγχρονη ιστορία, ειδικότερα την ιστορία της συγκρότησης των εθνικών κρατών στην Ελλάδα  και στην Ιταλία, την κοινωνική ιστορία και την ιστορία της ευρωπαϊκής ιστοριογραφίας. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει οκτώ βιβλία και πάνω από εξήντα   μελέτες δημοσιευμένες σε ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά επιστημονικά περιοδικά και ειδικούς τόμους.  Έχει διατελέσει μέλος της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, της Επιτροπής Ιστορίας της Εθνικής Τράπεζας, του ΔΣ των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διηύθυνε εκδοτικές σειρές Ιστορίας στις εκδόσεις Γνώση, Θεμέλιο και τώρα  Νεφέλη.  Τα τωρινά του ενδιαφέροντα αφορούν την ιστορία και τη θεωρία της ιστοριογραφίας και τη διερεύνηση της ιστορίας ως πολιτισμικής πρακτικής. Ελαβε μέρος στο ερευνητικό πρόγραμμα της European Science Foundation   «National Histories in Europe (NHIST) and the Cleiohres CLIOHRES.net (“Creating Links and Innovative Overviews for a New History Research Agenda for the Citizens of a Growing Europe”

Βιβλία

Η Ιταλική Ενοποίηση και η Μεγάλη Ιδέα, Αθήνα, Θεμέλιο, 1985.

Η Σοσιαλιστική και Εργατική Ομοσπονδία Θεσσαλονίκης (Φεντερασιόν) και η Σοσιαλιστική Νεολαία, Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1985.

Η εμφάνιση των νεανικών οργανώσεων. Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης, Αθήνα, Λωτός, 1988.

Εργασία και Πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα, 1993.

L’ Unificazione italiana e la Grande Idea, Firenze, Aletheia, 1995.

Πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο; Αθήνα, Πόλις,  2005 (2008, εκδόθηκε τουρκικά από τις εκδόσεις Iletisim).

Πώς το παρελθόν γίνεται ιστορία; Αθήνα, Πόλις, 2007.

 

Antonis Liakos

Antonis Liakos (1947) is professor of contemporary history and history of historiography at the University of Athens  http://www.uoa.gr/  , chair of the Board   of the International Commission for History and Τheory of Historiography (2010-2015) http://www.historiographyinternational.org/  and managing editor of Historein (http://www.nnet.gr/historein.htm ).

Born inAthens1947, he was imprisoned by the Junta in 1969, while student of history at the University of Thessaloniki. Released in 1973, took his BA in 1977, and his PhD in 1984. Lecturer and assistant professor at the University of Thessaloniki from 1980 to 1990, when he was  elected professor at the Department of History and Archeology at the University of Athens. Research fellow and visiting professor at the University of Birmingham (1989), European University Institute (1995), University of Sydney (1995) University of Princeton (1996, 2006), Ecole Normale Superieure (2001), member of the Board of the European Doctorate in Social History (2005-20010).

Research specialisation

History of ModernGreeceandItaly, Social History, History and Theory of Historiography, Historical Culture.

Publications

Books

L’Unificazione italiana e la Grande Idea (1859-1871), [The Unification of Italy and the Greek National Idea], Firenze, Aletheia, 1995.

Ergasia kai Politiki stin Ellada tou Mesopolemou [Labour and Politics in the Interwar Greece], Athens 1993. 

Pos to parelthon ginetai istoria? [How the past turns to history?] Athens, Polis, 2007.

Pos stochastikan to ethnos autoi pou ithelan na allaxoun ton kosmo [The Nation. How has been imagined by those who wanted to change the world?], Athens, Polis, 2006 (in Turkish: Dünyayi Değiştirmek İsteyenler, Ulusu Nasıl Tasavvur Ettiler?, İletişim 2008).

Ομάδα στόχος

Οι φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας.

 

History, Archaeology and Humanities.

Προαπαιτούμενα

Κανένα προαπαιτούμενο.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Καρ Ε. Χ., Τί είναι Ιστορία; Σκέψεις για τη θεωρία της Ιστορίας και το ρόλο του ιστορικού, μτφρ. Ανδρ. Παππάς, Γνώση, 1999.

Λιάκος Αντώνης, Πώς το παρελθόν γίνεται ιστορία; Αθήνα, Πόλις, 2007. 

Ενότητες

Η επιλεκτικότητα του παρελθόντος. Η ιστορία δεν ταυτίζεται με το παρελθόν.

 

Λέξεις Κλειδιά: Παρελθόν, μνήμη, αναμνήσεις, μύθοι, παράδοση, τέχνη, ψυχανάλυση.

Τί είναι το τέλος πάντων η ιστορία;

 

 Λέξεις Κλειδιά: Εργαλεία, παρελθόν, ταυτότητα, ετερότητα, ιστορικότητα.

Το ερώτημα παραμένει. Τί είναι ιστορικό γεγονός;

  

Λέξεις Κλειδιά: Αντικείμενο της ιστορίας, ιστορικό γεγονός, ιστορική πληροφορία, ιστορικό πεδίο, ίχνη, πηγές, αρχείο. 

Η ιστορική πληροφορία και πώς ερμηνεύεται.

 

Λέξεις Κλειδιά: Πληροφορία, ερμηνεία, παρελθόν, σημασίες, ιστορικός, ιστρορία, πρόσληψη, αναπαράσταση.

Πώς οι ιστορικοί παράγουν τον ιστορικό χρόνο.

 

Λέξεις Κλειδιά: Χρόνος, παρελθόν, διάρκειες, φαινόμενα, περιοδολόγηση, ιστορικότητα, παράδοση.

Η ιστορικότητα της δημιουργίας του χώρου.

 

Λέξεις Κλειδιά: Χώρος, κλίμακα, χάρτες, επικράτεια, ιστορία, γεωγραφία.

Από τις αιτίες στα αποτελέσματα ή από τα αποτελέσματα στις αιτίες;

 

Λέξεις Κλειδιά: Εργαλεία, ιστορικός, δεδομένα, συμπεράσματα, αλήθεια, αιτιότητα, χρονικότητα, ορθολογισμός, αποδείξεις, υποθέσεις, συγκρίσεις, γεγονότα.

Πώς κρίνουμε το παρελθόν;

 

Λέξεις Κλειδιά: Αξιολόγηση, ιστορία, κρίση, κατανόηση, δικαιοσύνη.

Είναι τα ιστορικά φαινόμενα μοναδικά και ιδιαίτερα;

  

Λέξεις Κλειδιά: Γενικεύσεις, παραγωγή, επαγωγή, επιστημονική υπόθεση, παρατήρηση, συγκριτική ιστορία, μέσος όρος, ποσοτικοποίηση.

Τί είναι η μνήμη και πού διαφέρει από την ιστορία. Μορφές συλλογικής μνήμης.

 

Λέξεις Κλειδιά: Συλλογική μνήμη, ιστορική μνήμη, δημόσια μνήμη, πολιτισμική μνήμη, συνεκτικό στοιχείο, κοινότητες μνήμης, τόποι μνήμης, τραύμα.

Τί να θυμόμαστε και τί να ξεχνάμε;

 

Λέξεις Κλειδιά: Μνήμη, διλήμματα, μαρτυρία, εργαλειοποίηση, λήθη, δικαιοσύνη, συλλογικές ταυτότητες, εμπειρία, ετερότητα.

 Εικόνες και ιστορία.

  

Λέξεις Κλειδιά: Διάλογος, εικαστικά, αφηγήσεις, ιστορία.

Τί είναι και πώς σχηματίζεται η ιστορική συνείδηση.

 

Λέξεις Κλειδιά: Παρελθόν, γνώση, ιστορία, μνήμη, παραδείγματα, πρόγονοι.

Ο στοχασμός με αντικείμενο την ιστορία.

 

Λέξεις Κλειδιά: Μετα-ιστορία, «κατασκευή», δημόσια ιστορία, προσανατολισμός, αναπαράσταση, ιστορική γνώση, αισθητική, επικοινωνία.

Η ιστορία του δρόμου.

 

Λέξεις Κλειδιά: Ιστορική κουλτούρα, εικόνες, ιδέες, συστήματα αξιών, αφηγήματα, προφορικές μαρτυρίες, συναισθήματα.

Η αμοιβαία σχέση έθνους και ιστορίας.

 

Λέξεις Κλειδιά: Ιδεολογία, εθνική ταυτότητα, ιστοριογραφία, ιστορικοί, «εθνοποίηση».

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  0
Αρ. Προβολών :  0

Ημερολόγιο

Ανακοινώσεις

  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -