Τοπογραφία, αρχιτεκτονική, πολεοδομία Αρχαίας Αθήνας

Αρχαϊκή, Κλασική, Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδος:

• Εισαγωγή
• Τείχος
• Αγορά
• Κεραμεικός
• Ακρόπολη
• Κλιτύες Ακροπόλεως
• Αγορά Καίσαρα και Αυγούστου, Βιβλιοθήκη Αδριανού
• Περιοχή Ολυμπιείου

Πρωτοβυζαντινή περίοδος:

• Εισαγωγή
• Παγίωση των πολεοδομικών αλλαγών από τον 4ο ως τον 7ο αι. μ.Χ.
• Οχυρώσεις
• Κοσμικά ιδιωτικά κτήρια
• Κοσμικά δημόσια κτήρια
• Θρησκευτικά δημόσια κτήρια
• Η βιοτεχνία κεραμικών

• Γνωριμία με την ιστορία και την πολεοδομική εξέλιξη της πόλης των Αθηνών από την Αρχαϊκή έως και την Πρωτοβυζαντινή περίοδο
• Κατανόηση της τοπογραφίας της πόλης μέσα από σειρά επισκέψεων στους αρχαιολογικούς χώρους
• Προβληματισμός γύρω από το ρόλο των μνημείων του παρελθόντος στη σύγχρονη ζωή

Συγγράμματα 

• Π. Βαλαβάνης κ.ά., Αρχαία Αθήνα και Αττική. Ιστορική τοπογραφία του άστεως και της χώρας (2010)
• Ν. Γκιολές, Η Αθήνα στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Πολεοδομική εξέλιξη (2005) 
• Ι. Τραυλός, Η πολεοδομική εξέλιξη των Αθηνών (1993)
• J.M. Camp, Οι αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής (2009)

Άλλα βιβλία 

• Αρχαϊκή, Κλασική, Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίδος: 
• Ι. Τραυλός, Πολεοδομική Εξέλιξις των Αθηνών (1960, 1993)
• Ν. Παπαχατζή, Παυσανίου Αττικά (1974)
• J. Travlos, The Pictorial Dictionary of Ancient Athens (1980)
• U. Knigge, Ο Κεραμεικός της Αθήνας (ελλ. μτφρ. 1990)
• P. Castren (επιμ.), Post-Herulian Athens: Aspects of Life and Culture in Athens, A.D. 267-529 (1994)
• R. Tölle-Kastenbein, Das Olympieion in Athen (1994)
• Μ. Μπρούσκαρη, Τα Μνημεία της Ακρόπολης (1996)
• M. Hurwit, The Athenian Acropolis. History, Mythology and Archaeology from the Neolithic Era to the Present (1999)
• H. Knell, Athen im 4. Jht. v. Chr. Eine Stadt veraendert ihr Gesicht (2000)
• Λ. Παρλαμά, Ν. Σταμπολίδης (επιμ.), Η Πόλη κάτω από την Πόλη. Ευρήματα από τις ανασκαφές του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου των Αθηνών (2000)
• A. Queyrel, Athenes. La cite archaique et Classique du VIIIe siecle a la fin du Ve siecle (2003)
• J. Camp, Η αρχαία Αγορά της Αθήνας (ελλ. μτφρ. 2004)
• R. Etienne, Athènes. Espaces urbains et histoire. Des origines à la fin du IIIe siècle ap. J.-C. (2004)
• L.J. Samons (επιμ.), The Cambridge Companion to the Age of Pericles (2007)
• L. Ficuciello, Le strade di Atene (2008)
• J. Camp, Οι Αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής (ελλ. μτφρ. 2009)
• Ό. Κακαβογιάννη, Α. Ματθαίου, Π. Βαλαβάνης, Λ. Παλαιοκρασσά Κόπιτσα, Γ. Σταϊνχάουερ, Αρχαία Αθήνα και Αττική. Ιστορική τοπογραφία του άστεως και της χώρας (2010)
• J. Stroszeck, Der Kerameikos in Athen. Geschichte, Bauten und Denkmaeler im archaeologischen Park (2014)

Πρωτοβυζαντινή περίοδος:

• Ι. Τραυλός, Η πολεοδομική εξέλιξις των Αθηνών (1960) 
• A. Frantz, Late Antiquity AD 267-700, The Athenian Agora XXIV (1988) 
• P. Castrèn (εκδ.), Post-Herulian Athens. Aspects of Life and Culture in Athens AD 267-529 (1994) 
• W. Eugene Kleinbauer, “Christian or secular? The Tetraconch in the So-called Library of Hadrian at Athens” στο D. Kries, C. Brown Tkacz (εκδ.), Nova Doctrina Vetusque: Essays on Early Christianity in Honor of Fredric W. Schlatter Jr, 1999, σ. 203-224 
• Μ. Καζανάκη-Λάππα, «Η Αθήνα από την Ύστερη Αρχαιότητα ώς την Τουρκική κατάκτηση» στο Χ. Μπούρας κ.ά. (εκδ.), Αθήναι. Από την Κλασική Εποχή έως Σήμερα (5 ος αι. π.Χ. – 2000 μ.Χ.) (2000), σ. 194-204 
• Ν. Γκιολές, Η Αθήνα στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Πολεοδομική εξέλιξη (2005) 
• Γ.Α. Πουλημένος, Από τον Χριστιανικό Παρθενώνα στον Λύσανδρο Καυταντζόγλου (2006), σ. 17-70

• Διαλέξεις διδασκόντων στο αμφιθέατρο
• Επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους

Γραπτή εξέταση με ερωτήσεις σύντομης απάντησης και ερωτήσεις ανάπτυξης

• Καλή γνώση των εισαγωγικών μαθημάτων της Αρχαιολογίας
• Στοιχειώδης έως καλή γνώση της αρχαίας, ρωμαϊκής και βυζαντινής ιστορίας
• Κωδικούς ή/και συνδέσμους προαπαιτούμενων μαθημάτων του Τμήματος εάν υπάρχουν: ΙΑ 03, ΙΑ 11, ΙΑ 12, IA13

• Υποψήφιοι και εν ενεργεία φοιτητές/φοιτήτριες του Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (κατεύθυνση Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης) και συγγενών Τμημάτων
• Ενδιαφερόμενοι για τη θεματική περιοχή της αθηναϊκής τοπογραφίας

• Π. Βαλαβάνης κ.ά., Αρχαία Αθήνα και Αττική. Ιστορική τοπογραφία του άστεως και της χώρας (2010)
• Ν. Γκιολές, Η Αθήνα στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Πολεοδομική εξέλιξη (2005)
• Ι. Τραυλός, Η πολεοδομική εξέλιξη των Αθηνών (1993)
• J.M. Camp, Οι αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής (2009)

Σημειώματα για τα δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Α. Στατικό οπτικό υλικό

Οι φωτογραφίες, εικόνες, κ.α. που περιέχονται στην παρουσίαση αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία τρίτων. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση και διάθεσή τους στο κοινό με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς τη λήψη άδειας από τους δικαιούχους.

Β. Η δομή και οργάνωση της παρουσίασης

Η δομή και οργάνωση της παρουσίασης, καθώς και το υπόλοιπο περιεχόμενο, αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία των συγγραφέων και του Πανεπιστημίου Αθηνών και διατίθενται με άδεια Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή Έκδοση 4.0 ή μεταγενέστερη.

Πάνος Βαλαβάνης

Σύντομο βιογραφικό 

Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Κλασική Αρχαιολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Würzburg, καθώς και σε πολλές ανασκαφές, κοντά σε σπουδαίους δασκάλους, όπως ο Β. Λαμπρινουδάκης, ο Π. Θέμελης, ο Μ. Τιβέριος, η E. Simon και η H. Froning. Τα δώδεκα βιβλία και οι περισσότερες από τις μελέτες του αναφέρονται στην αρχαία ελληνική κεραμική και εικονογραφία, στην αρχιτεκτονική και την τοπογραφία της Αθήνας, στον αρχαίο αθλητισμό, καθώς και στην αρχαία ελληνική τεχνολογία. Έχει λάβει μέρος σε πολλά ελληνικά και διεθνή συνέδρια και έχει δώσει διαλέξεις σε Πανεπιστήμια και Μουσεία στην Ευρώπη, την Αμερική και την Άπω Ανατολή. Επίσης, είναι συγγραφέας (μόνος ή σε συνεργασία) πολλών αρχαιολογικών οδηγών και βιβλίων για το ευρύ κοινό, με ιδιαίτερη έμφαση σε αρχαιολογικά βιβλία για μαθητές, τα περισσότερα από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες.

Αναλυτικό βιογραφικό στην ελληνική και αγγλική.

Χρύσανθος Κανελλόπουλος

Σύντομο βιογραφικό 

Λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. 1996: Διδακτορικός τίτλος με βαθμό Άριστα από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Αναλυτικό βιογραφικό στην ελληνική και αγγλική.

Πλάτων Πετρίδης

Σύντομο βιογραφικό 

Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ερευνητικά ενδιαφέροντα: Βυζαντινή μικροτεχνία με έμφαση στην κεραμική, Βυζαντινή τοπογραφία και πολεοδομία, Βυζαντινή αρχιτεκτονική.

Αναλυτικό βιογραφικό στην ελληνική και αγγλική.