Αριθμητική Γραμμική Άλγεβρα

Φίλιππος Τζαφέρης

Περιγραφή

Εισαγωγή. Στοιχεία θεωρίας σφαλμάτων. Άμεσοι μέθοδοι επίλυσης γραμμικών συστημάτων (μέθοδοι απαλοιφής, παραγοντοποίησης). Επαναληπτικές μέθοδοι επίλυσης γραμμικών συστημάτων, ημιεπαναληπτικές μέθοδοι. Η μέθοδος των συζυγών διευθύνσεων (conjugate gradient). Αριθμητικός υπολογισμός ιδιοτιμών και ιδιοδιανυσμάτων: επαναληπτικές μέθοδοι (μέθοδος των δυνάμεων), μέθοδοι μετασχηματισμού (Jacobi, Givens, Householder, QR). Αριθμητική Επίλυση Πολυωνυμικών Εξισώσεων. Μη Γραμμικά Συστήματα. Εισαγωγή στην αριθμητική επίλυση μερικών διαφορικών εξισώσεων.

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Ανάλυση Σφάλματος στους Αριθμητικούς Υπολογισμούς.
  • Αριθμητική Επίλυση Γραμμικών Συστημάτων.
  • Αριθμητικός Υπολογισμός Ιδιοτιμών και Ιδιοδιανυσμάτων
  • Γραμμικό Πρόβλημα Ελαχίστων Τετραγώνων.
  • Αριθμητική Επίλυση Πολυωνυμικών Εξισώσεων και Μη Γραμμικά Συστήματα.
  • Εισαγωγή στην Αριθμητική Επίλυση Διαφορικών Εξισώσεων.
Μαθησιακοί στόχοι

Η ανάπτυξη και μελέτη αλγορίθμων των βασικών αριθμητικών μεθόδων στους υπολογισμούς Πινάκων. Οι υπολογισμοί Πινάκων αποτελούν τον βασικό πυρήνα των προβλημάτων στην Υπολογιστική Επιστήμη και την Τεχνολογία.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα γνωρίζουν

  • την ανάπτυξη και υλοποίηση αριθμητικών αλγορίθμων για την  επίλυση επιστημονικών προβλημάτων.
  • την σύγχρονη μεθοδολογία αξιολόγησης και σύγκρισης της επίδοσης αριθμητικών αλγορίθμων.
  • τις σύγχρονες τάσεις στην περιοχή των Επιστημονικών Υπολογισμών.
  • την σύγχρονη ανάπτυξη επιστημονικού λογισμικού για την προσομοίωση προβλημάτων του φυσικού μας κόσμου.
Προτεινόμενα συγγράμματα
  • Ν. Μισυρλής, Εισαγωγή στην Αριθμητική Ανάλυση : Μια αλγοριθμική προσέγγιση, αυτο-έκδοση, Αθήνα, 2009.
  •  Γ. Δ. Ακρίβης και Β.Α Δουγαλής, Εισαγωγή στην Αριθμητική Ανάλυση, ΙΤΕ- Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1998.
Βιβλιογραφία
  • Ν. Μισυρλής, Εισαγωγή στην Αριθμητική Ανάλυση : Μια αλγοριθμική προσέγγιση, αυτο-έκδοση, Αθήνα 2009.
  • Γ.Δ. Ακρίβης και Β.Α. Δουγαλής, Εισαγωγή στην Αριθμητική Ανάλυση,  ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1998.
  • Numerical Linear Algebra, Lloyd N. Trefethen and David Bau, III, SIAM, Philadelphia, ISBN 0-89871-361-7.
  • H. Golub and C. F. Van Loan, Matrix Computations, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, MD, third edition, 1996.
  • Heath, Scientific Computing, McGraw-Hill: New York, 1997.
  • Demmel, Applied Numerical Linear Algebra, SIAM, 1997.
  • Β. Δουγαλής, Δ. Νούτσος, Α. Χατζηδήμος, Αριθμητική Γραμμική Άλγεβρα, Πανεπιστημιακές σημειώσεις, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Ομάδα στόχος

Προπτυχιακοί φοιτητές του τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Προαπαιτούμενα
  • Βασικές γνώσεις Γραμμικής Άλγεβρας και Αριθμητικής Ανάλυσης.
  • Προγραμματισμός σε C ή/και σε MatLab.
  • http://eclass.uoa.gr/courses/D34/
Διδάσκοντες

Φίλιππος Τζαφέρης

Βαθμίδα: Επίκουρος Καθηγητής
Τομέας:   Θεωρητική Πληροφορική
Τμήμα:    Πληροροφικής και Τηλεπικοινωνιών


Περισσότερες Πληροφορίες
Βιογραφικό Σημείωμα

Ενότητες

Παρουσιάζεται η ανάλυση σφάλματος στον υπολογισμό  της θεμελιώδους πράξης του εσωτερικού γινομένου δύο n-διάστατων διανυσμάτων. Ορίζεται η εκ των προτέρων(forward) και η εκ των υστέρων(backward) ανάλυση σφάλματος, καθώς επίσης και οι έννοιες ενός καλής κατάστασης(well-conditioned) προβλήματος και ενός εκ των υστέρων (backward) ευσταθούς αλγορίθμου.

Οι μέθοδοι Απαλοιφής 1) του Gauss, 2) του Jordan(υπό μορφή ακολουθίας πινάκων). Μερική οδήγηση(χωρίς φυσική αντιμετάθεση).

Η LU μέθοδος Τριγωνικής Διαχώρισης (ή Παραγοντοποίησης)(υπό μορφή πινάκων). Μερική οδήγηση(χωρίς φυσική αντιμετάθεση). Παραλλαγές της LU μεθόδου(LDU παραγοντοποίηση: Crout, Doolittle, Choleskι. Επίλυση ενός τριδιαγωνίου γραμμικού συστήματος με την μέθοδο LU(μορφή Crout).

Ασταθή ΣυστήματαΑριθμός Συνθήκης(ή δείκτης κατάστασης) cond(A) ενός πίνακα. Ιδιότητες του cond(A). Κακής κατάστασης (Ill conditioned) πίνακες. Σχέση του αριθμού συνθήκης και της ακρίβειας της υπολογιζόμενης λύσης ενός γραμμικού συστήματος.

Βασικές  Επαναληπτικές μέθοδοι: (Συνθήκη Σύγκλισης και βέλτιστη τιμή της παραμέτρου τ). Επαναληπτική μέθοδος ESOR (Επιταχυντική SOR): υπό μορφή Πινάκων, υπό μορφή συνιστωσών. 

Επαναληπτικές μέθοδοι δύο επιπέδων: Συμμετρική SOR μέθοδος(SSOR): υπό μορφή Πινάκων, υπό μορφή συνιστωσών.  Σχήμα του Niethammer. Επαναληπτική μέθοδος PSD(Preconditioned Simultaneous Displacement): υπό μορφή Πινάκων, υπό μορφή συνιστωσών.

Ημιεπαναληπτικές μέθοδοι:  Μέθοδοι μεταβλητής παρεκτροπής(Variable Extrapolation). Μέθοδος Δευτέρου Βαθμού(Second-Degree (SD). Μέθοδος των Συζυγών Κλίσεων (Conjugate Gradient)(CG}): Mέθοδος της απότομης καθόδου (Steepest Descent). Η Μέθοδος των Συζυγών Κλίσεων με προρύθμιση (Precondiotioned Conjugate Gradient(PCG)).

Ιδιοτιμές και Ιδιοδιανύσματα: Χαρακτηριστικό Πολυώνυμο και Συνοδεύων πίνακας του Frobenius. Η μέθοδος των δυνάμεων. Η αντίστροφη μέθοδος των δυνάμεων. Τεχνικές Επιτάχυνσης της μεθόδου των δυνάμεων. Υπολογισμός των υπερεχουσών ιδιοτιμών (μέθοδος υποβιβασμού).

Μέθοδοι Jacobi, Givens, HouseholderΥπολογισμός του Ιδιοσυστήματος ενός Συμμετρικού Τριδιαγώνιου Πίνακα.

Μετασχηματισμοί ομοιότητας (επίδραση πίνακα σε διάνυσμα): Επίδραση πίνακα Householder P σε διάνυσμα x.  Επίδραση πίνακα στροφής του Givens J σε διάνυσμα x. Η μέθοδος παραγοντοποίησης QR με τη χρήση μετασχηματισμών 1) Householder και 2) Givens. Μέθοδος Lanczos για Συμμετρικούς Πίνακες. 

Διάσπαση ενός πίνακα Α σε Ιδιάζουσες Ιδιοτιμές (Singular Value Decomposition) (SVD).

Γραμμικό Πρόβλημα Ελαχίστων Τετραγώνων: Αριθμητική Επίλυση με 1) Κανονικές Εξισώσεις, 2) Παραγοντοποίηση QR και 3) Διάσπαση SVD.

Εντοπισμός Ριζών Πολυωνύμου:  Βασικές Προτάσεις, Aλυσίδα του Sturm, Φράγματα Ριζών. Μέθοδοι Bernoulli, QD (Πηλίκων-Διαφορών), Bairstow, Muller.

Μη Γραμμικά Συστήματα: Μέθοδος Απαλοιφής, Γραφική μέθοδος, Επαναλήπτικές μέθοδοι (ολικού και μερικού βήματος). Επαναληπτική μέθοδος Newton-Raphson (NR).

Προσεγγιστικοί τύποι: Το δίλημμα στην επιλογή μεγέθους βήματος,  Βελτιωτικός τύπος σφάλματος του Richardson. Προσεγγιστικοί τύποι υψηλότερης τάξης για τις k-τάξης παραγώγους μιας συνάρτησης f(x).

Αριθμητικές μέθοδοι για την επίλυση Συνήθων Διαφορικών Εξισώσεων:  1) Πρόβλημα Αρχικών Τιμών 1ης τάξης:  Μέθοδος Euler, μέθοδoς Taylor. Μέθοδοι Runge- Kutta (RK)(4ης τάξης), Μέθοδοι Πολλαπλού Βήματος (Πρόβλεψης-Διόρθωσης (PC) του Adams)  Σύγκριση των μεθόδων RK και PC 2) Πρόβλημα Συνορικών Τιμών 2ης τάξης: Μέθοδος Σκόπευσης (ή βολής), Μέθοδος των Πεπερασμένων Διαφορών.      

Εισαγωγή στην Αριθμητική Επίλυση Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων(ΜΔΕ): 1ης ταξης ΜΔΕ, 2ης τάξης ΜΔΕ (ταξινόμηση), Αρχικές και Συνοριακές Συνθήκες, Πεπερασμένες Διαφορές (με τη χρήση Τελεστών).

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  0
Αρ. Προβολών :  0

Ημερολόγιο

Ανακοινώσεις

  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -